Underground

home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search

/ Underground / Underground CD1.iso / other / how-to.pl / Serial-HOWTO.pl.txt < prev next >

Wrap

Text File | 1997-12-10 | 77.2 KB | 2,443 lines

Linux, a porty szeregowe. by Greg Hankins, greg.hankins@cc.gatech.edu v1.10, 31 March 1997 t│umaczenie piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl w1.0; Listopad 1997 Niniejszy dokument opisuje zagadnienia zwi▒zane z konfiguracj▒ i obs│ug▒ port≤w szeregowych i program≤w komunikacyjnych. ______________________________________________________________________ Table of Contents 1. Wprowadzenie. 1.1 Prawa autorskie. 1.2 Nowe wersje tego dokumentu. 1.3 Uwagi i komentarze. 1.4 Zrzeczenie siΩ odpowiedzialno╢ci. 2. Obs│ugiwany sprzΩt. 2.1 Standardowe karty port≤w szeregowych komputer≤w PC. 2.2 Modemy Plug And Play (PnP). 2.3 Karty wieloportowe (z uk│adem 16450/16550A). 2.4 Inteligentne karty wieloportowe. 2.5 Nieobs│ugiwane urz▒dzenia szeregowe. 3. Jak nazywaj▒ sie porty szeregowe? 3.1 Urz▒dzenia port≤w szeregowych i numery w 3.1.1 Tworzenie plik≤w urz▒dze± w katalogu 3.2 Uwagi na temat kart wieloportowych. 3.3 Uwagi na temat inteligentnych kart wieloportowych. 4. Interesuj▒ce oprogramowania, o kt≤rym powiniene╢ wiedzieµ. 4.1 Co to takiego 4.1.1 TrochΩ o 4.1.2 Kilka s│≤w na temat 4.1.3 I na koniec 4.2 Co to takiego 5. Jak mogΩ zadzwoniµ z mojego modemu? 5.1 Wymagania sprzΩtowe. 5.1.1 Uwagi na temat modem≤w wewnΩtrznych. 5.2 Rozmowy z twoim modemem. 5.3 Konfiguracja modem≤w wyj╢ciowych. 5.4 Sprzetowe sterowanie przep│ywem danych. 6. Jak dzwoniµ na zewn▒trz i do mojego komputera, wykorzystuj▒c jednocze╢nie 6.1 Konfiguracja modemu do dzwonienia na zewn▒trz i przyjmowania po│▒cze±. 6.2 Instalacja 6.3 Konfiguracja 6.4 Przystosowywanie 7. Jak skonfigurowaµ terminal przy│▒czony do mojego komputera PC? 7.1 Wymagania sprzΩtowe. 7.2 Konfigurowanie 7.3 Uwagi o konfiguracji komputera PC jako terminala 8. Czy mogΩ u┐ywaµ wiΩcej ni┐ 2 porty szeregowe? 8.1 Wyb≤r przerwa± dla urz▒dze± szeregowych. 8.2 Ustawianie adres≤w urz▒dze± szeregowych. 9. Jak ustawiµ port szeregowy na wiΩksze prΩdko╢ci? Jak▒ prΩdko╢µ powinienem stosowaµ do mojego modemu? 10. NarzΩdzia i programy komunikacyjne. 11. Sztuczki i chwyty. 11.1 (TT 11.2 Automatyczne ustawinie rodzaju terminala. 11.3 Kolorowe 11.4 Drukowanie na drukarce przy│▒czonej do terminala. 11.5 Czy Linux potrafi automagicznie skonfigurowaµ urz▒dzenia szeregowe? 11.5.1 Uwagi na temat kart wieloportowych. 11.6 Korzystanie z konsoli przez port szeregowy. 11.7 Wy┐sze prΩdko╢ci transmisji. 12. Krok dalej. 12.1 Co to s▒ pliki blokady (lockfiles)? 12.2 ``baud'' vs. ``bps''. 12.3 Co to jest UART? Jaki ma wp│yw na osi▒gi portu szeregowego? 12.4 Jaka jest naprawdΩ r≤┐nica miΩdzy urz▒dzeniami 13. Radzenie sobie z k│opotami. 13.1 Ca│y czas pojawia siΩ komunikat ``line 13.2 Kiedy pr≤bujΩ zadzwoniµ dostajΩ komunikat ``/dev/cua 13.3 Ca│y czas otrzymujΩ ``Id S 13.4 Porty szeregowe s▒ powolne, lub mog▒ przesy│aµ informacje tylko w jedn▒ strone. 13.5 Moj modem blokuje siΩ po tym, jak kto╢ siΩ roz▒czy, lub 13.6 Mam terminal pod│▒czony do mojego PC, lecz po wpisaniu identyfikatora blokuje siΩ. 13.7 Moj modem traci dane przy wiΩkszych prΩdko╢ciach. 13.8 Podczas startu Linux nie raportuje port≤w szeregowych w spos≤b jaki je ustawi│em. 13.9 (TT 13.10 WidzΩ na ekranie ╢miesznie wygl▒daj▒ce znaczki. 13.11 (TT 14. Inne ╝r≤d│a informacji. 15. Wsp≤│praca przy tworzeniu tego dokumentu. 16. Od t│umacza ______________________________________________________________________ 1. Wprowadzenie. Przed Tob▒ Linux Serial-HOWTO. Wszystko na temat konfiguracji modem≤w i terminali pod Linux-em. TrochΩ sztuczek na temat port≤w szeregowych i porad na temat najczΩstszych k│opot≤w. Niniejszy dokument koncentruje siΩ na sytemech pracuj▒cych na komputerach klasy x86, choµ zawarte w nim informacje mog▒ byµ prawdziwe r≤wnie┐ dla innych architektur sprzΩtowych. 1.1. Prawa autorskie. Prawa autorskie Linux Serial HOWTO nale┐▒ do Grega Hankinsa. Dokumenty HOWTO mog▒ byµ powielane i redystybuowane w ca│o╢ci lub w czΩ╢ci, na dowolnym no╢niku fizycznym lub elektronicznym, tak d│ugo, jak niniejsza notka o prawach autorskich jest umieszczana na wszystkich kopiach. Dystrybucja komercyjna jest dozwolona, a wrΩcz do niej zachΩcamy. Autor chcia│by byµ poinfirmowany o takim fakcie. Wszelkie t│umaczenia, prace powsta│e na bazie tego dokumentu lub prace zawieraj▒ce fragmenty tego dokumentu musz▒ byµ objΩte tymi samymi warunkami, co orygina│. To znaczy, ┐e nie mo┐esz na dokumenty powsta│e z HOWTO nak│adaµ dodatkowych ogranicze± na ich rozpowszechnianie. W pewnych warunkach mo┐emy odst▒piµ od tej regu│y; prosze skontaktowaµ siΩ w tym celu z koordynatorem HOWTO - adres mo┐na znale╝µ dalej w dokumencie. Chcemy aby ten dokument by│ rozpowszechniany na wszelkie mo┐liwe sposoby, chcemy r≤wnie┐ zachowaµ prawa autorskie do tego dokumentu i chcieliby╢my byµ informowani o wszelskich nowych planach redystrybucji dokument≤w HOWTO. Je╢li masz jakie╢ pytania, skontaktuj siΩ z Gregiem Hankinsem, koordynatorem projektu Linux HOWTO - gregh@sunsite.unc.edu tel. +1 404 853 9989. 1.2. Nowe wersje tego dokumentu. Nowe wersje Serial HOWTO bΩd▒ dostΩpne pod adresemftp://sunsite.unc.edu:/pub/Linux/docs/HOWTO/Serial-HOWTO i na wszystich kopiach (mirrorach). Dokument jest dostΩpny r≤wnie┐ w innych formatach, mozna je znale╝µ w katalogu other-formats. Serial-HOWTO jest dostΩne r≤wnie┐ pod adresemhttp://sunsite.unc.edu/LDP/HOWTO/Serial-HOWTO.html i co miesi▒c bΩdzie wysy│ane na comp.os.linux.answers. Najnowsze wersje t│umaczenia mo┐na jak zwykle znale╝µ na stroanch http://www.jtz.org.pl/ lub http://jtz.ippt.gov.pl/. 1.3. Uwagi i komentarze. Prosze, przysy│ajcie wszelkie uwagi, komentarze oraz dodatkowe materia│y. Zawsze jestem chΩtny us│yszeµ co my╢licie o HOWTO. Zawsze staram siΩ wprowadzaµ ulepszenia. Powiedzcie mi dok│adnie czego znie zrozumieli╢cie, lub co mog│oby byµ napisane ja╢niej. Mo┐ecie siΩ ze mn▒ skontakowaµ pisz▒c na adres greg.hankins@cc.gatech.edu. Na ka┐dy list odpiszΩ, choµ mo┐e mi to zaj▒c tydzie± albo wiΩcej, w zale┐no╢ci jak jestem aktualnie zajΩty. Otrzymuje mn≤stwo list≤w od root-a i ze ╝le skonfigurowanych komputer≤w. Wysy│ajcie do mnie listy, ze sprawdzonych kont pocztowych. Je╢li nie odpowiem w ci▒gu dw≤ch tygodni, napiszcie do mnie raz jeszcze. Mo┐na mnie z│apaµ pod adresem: Greg Hankins College of Computing 801 Atlantic Drive Atlanta, GA 30332-0280 to poczt▒ slimacz▒, lub http://www.cc.gatech.edu/staff/h/Greg.Hankins/. ProszΩ, podawajcie wersje dokumentu, ten dokument nosi numer 1.10. 1.4. Zrzeczenie siΩ odpowiedzialno╢ci. Podane tutaj przyk│ady lub odpowiedzi nie musz▒ byµ odpowiednie dla wszystkich komputer≤w. 2. Obs│ugiwany sprzΩt. Linux potrafi wsp≤│pracowaµ z nastΩpuj▒cymi urz▒dzeniami szeregowymi. 2.1. Standardowe karty port≤w szeregowych komputer≤w PC. ╖ standardowe karty PC z portami szeregowymi (COM1 - COM4), do kt≤rych pod│▒cza siΩ urz▒dzenia zewnΩtrzne (modemy, myszki, drukarki, itp...) ╖ standardowe wewnΩtrzne modemy dla komputer≤w IBM PC (COM1-COM4). ╖ Quickpath Systems Port-Folio 550e (pozwala na wyb≤r jednego z przerwa± 3, 4, 5, 9, 10, 11, 12, i 15) Uwaga: ze wzglΩdu na konflikt adres≤w nie mo┐esz u┐ywaµ jednocze╢nie portu COM4 i karty video IBM8514. 2.2. Modemy Plug And Play (PnP). Modemy PnP bΩd▒ pracowa│y pod Linux-em. Jednak┐e odradzam ich u┐ytkowanie, poniewa┐ s▒ trudne we wsp≤│┐yciu. Jest kilka rzeczy, kt≤rych mo┐esz spr≤bowaµ: ╖ Spr≤buj wy│▒czyµ udogodnienie PnP w BIOSie komputera i w modemie. ╖ Wystertuj Win95, skonfiguruj modem i sprawd╝, czy zachowuje ustawienia po uruchomieniu Linux-a. Je╢li nie, wtedy: ╖ Uruchom Win95, skonfiguruj modem i zrestartuj na ciep│o Linux-a aby zapamiΩtaµ ustawienia modemu. Mo┐esz to zrobiµ korzystaj▒c z │adowacza loadlin. ╖ Zdob▒d╝ PnP Tools http://www.redhat.com/linux-info/pnp. ╖ Zawsze mo┐esz zdobyµ prawdziwy modem. 2.3. Karty wieloportowe (z uk│adem 16450/16550A). ╖ AST FourPort and clones (4 ports) ╖ Accent Async-4 (4 ports) ╖ Arnet Multiport-8 (8 ports) ╖ Bell Technologies HUB6 (6 ports) ╖ Boca BB-1004 (4 ports), BB-1008 (8 ports), BB-2016 (16 ports) ╖ Boca IOAT66 (6 ports) ╖ Boca 2by4 (4 serial ports, 2 parallel ports) ╖ Computone ValuePort V4-ISA (AST FourPort compatible) ╖ Digi PC/8 (8 ports) ╖ GTEK BBS-550 (8 ports) ╖ Longshine LCS-8880, Longshine LCS-8880+ (AST FourPort compatible) ╖ Moxa C104, Moxa C104+ (AST FourPort compatible) ╖ PC-COMM (4 ports) ╖ SIIG I/O Expander 2S IO1812 (4 ports) ╖ STB-4COM (4 ports) ╖ Twincom ACI/550 ╖ Usenet Serial Board II (4 ports) Zasadniczo Linux obs│uguje dowoln▒ kartΩ port≤w szeregowych, kt≤ra wykorzystuje uk│ady UART 8250, 16450, 16550, 16550A (lub zgodne) lub modemy wewnΩtrzne emuluj▒ce jeden z tych uk│ad≤w. Specjalna uwaga na temat BB-1004 i BB-1008. Obie nie obs│uguj▒ linii DCD i RI, i dlatego nie nadaj▒ siΩ do obs│ugi modem≤w wej╢ciowych. Zastosowane do innych cel≤w bΩd▒ siΩ sprawowaµ poprawnie. 2.4. Inteligentne karty wieloportowe. ╖ Comtrol RocketPort (36MHz ASIC; 4, 8, 16 lub 32 porty) kontakt: info@comtrol.com lub http://www.comtrol.com dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany przez Comtrol lokalizacja sterownika: ftp://tsx-11.mit.edu/pub/linux/packages/comtrol ╖ Computone IntelliPort II (16MHz 80186; 4, 8, lub 16 port≤w), IntelliPort II EXpandable (20MHz 80186; 16 - 64 porty) kontakt: Michael H. Warfield, mhw@wittsend.atl.ga.us dostΩpno╢µ sterownika: pre-ALPHA ╖ Cyclades Cyclom-Y (Cirrus Logic CD1400 UARTs; 8 - 32 porty), Cyclom-Z (25MHz MIPS R3000; 8 - 128 port≤w) kontakt: sales@cyclades.com or http://www.cyclades.com dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany przez Cyclades lokalizacja sterownika: ftp://ftp.cyclades.com/pub/cyclades w j▒drze Linux-a. ╖ Decision PCCOM8 (8 ports) kontakt: pccom8@signum.se lokalizacja sterownika: ftp://ftp.signum.se/pub/pccom8 ╖ Digi PC/Xi (12.5MHz 80186; 4, 8, lub 16 port≤w), PC/Xe (12.5/16MHz 80186; 2, 4, lub 8 porty), PC/Xr (16MHz IDT3041; 4 lub 8 port≤w), PC/Xem (20MHz IDT3051; 8 - 64 port≤w) kontakt: sales@dgii.com lub http://www.dgii.com dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany przez Digi lokalizacja sterownika: ftp://ftp.dgii.com/drivers/linux w dystrybucji j▒dra Linux-a od wersji 2.0. ╖ Digi COM/Xi (10MHz 80188; 4 lub 8 port≤w) kontakt: Simon Park, si@wimpol.demon.co.uk dostΩpno╢µ sterownika: ALPHA note: Simon czΩsto jest z dala od swojej poczty, nawet przez kilka miesiΩcy (ze wzglΩdu na charakter swej pracy) Mark Hatle, fray@krypton.mankato.msus.edu zg│osi│ siΩ dobrowolnie udostΩpniµ sterownik, jΩsli bΩdziesz go potrzebowaµ. Jednak┐e Mark nie zapenia ┐adnego wsparcia. ╖ Equinox SuperSerial Technology (30MHz ASIC; 2 - 128 porty) kontakt: sales@equinox.com lub http://www.equinox.com dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany przez Equinox lokalizacja sterownika: ftp://ftp.equinox.com/library/sst ╖ GTEK Cyclone (16C654 UARTs; 6, 16 i 32 porty), SmartCard (24MHz Dallas DS80C320; 8 port≤w), BlackBoard-8A (16C654 UARTs; 8 port≤w), PCSS (15/24MHz 8032; 8 port≤w) kontakt: spot@gtek.com lub http://www.gtek.com dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany przez GTEK lokalizacja sterownika: ftp://ftp.gtek.com/pub ╖ Hayes ESP (COM-bic; 1 - 8 port≤w) kontakt: Andrew J. Robinson, arobinso@nyx.net lub http://www.nyx.net/~arobinso dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany prze autora lokalizacja sterownika: http://www.nyx.net/~arobinso i w dystrybucji j▒dra Linux-a od wersji 2.1.15. ╖ Maxpeed SS (Toshiba; 4, 8 i 16 port≤w) kontakt: info@maxpeed.com lub http://www.maxpeed.com dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany przez Maxpeed lokalizacja sterownika: ftp://maxpeed.com/pub/ss ╖ Moxa C218 (12MHz 80286; 8 port≤w), Moxa C320 (40MHz TMS320; 8 - 32 porty) kontakt: info@moxa.com.tw lub http://www.moxa.com.tw dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany przez Moxa lokalizacja sterownika: ftp://ftp.moxa.com.tw/drivers/c218-320/linux ╖ SDL RISCom/8 (Cirrus Logic CD180; 8 port≤w) kontakt: sales@sdlcomm.com lub http://www.sdlcomm.com dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany przez SDL lokalizacja sterownika: ftp://ftp.sdlcomm.com/pub/drivers ╖ Omega COMM-8 (8 port≤w) kontakt: Vance Petree, vpetree@infi.net ╖ Specialix SIO (20MHz Zilog Z280; 4 - 32 porty), XIO (25MHz Zilog Z280; 4 - 32 porty) kontakt: Simon Allen, simonallen@cix.compulink.co.uk dostΩpno╢µ sterownika: BETA lokalizacja sterownika: ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/kernel/patches/serial ╖ Stallion EasyIO-4 (4 porty), EasyIO-8 (8 port≤w) i EasyConnection (8 - 32 porty) - ka┐dy Cirrus Logic CD1400 UART, Stallion (8MHz 80186 CPU; 8 lub 16 port≤w), Brumby (10/12 MHz 80186 CPU; 4, 8 lub 16 port≤w), ONboard (16MHz 80186 CPU; 4, 8, 12, 16 lub 32 porty), EasyConnection 8/64 (25MHz 80186 CPU; 8 - 64 porty) kontakt: sales@stallion.com lub http://www.stallion.com dostΩpno╢µ sterownika: udostΩpniany przez Stallion lokalizacja sterownika: ftp://ftp.stallion.com/drivers/ata5/Linux i w dystrybucji j▒dra Linux-a od wersji 1.3.27. Przegl▒d urz▒dze± Comtrol, Cyclades, Digi i Stallion mo┐na znale╝µ w numerze Czerwiec 1995 Linux Journal. Artyku│ jest dostΩpny pod adresem http://www.ssc.com/lj/issue14. 2.5. Nieobs│ugiwane urz▒dzenia szeregowe. Modemy, kt≤re nazywaj▒ siebie ``Winmodems'', np. USR Sportster Winmodem i IBM Aptiva MVAVE, nie s▒ obs│ugiwane przez Linux-a. Te modemy korzystaj▒ z prywatnych, niedostΩpnych rozwi▒za± technicznych i wymagaj▒ specjalnych sterownik≤w. Unikaj modem≤w tego typu. Co wiΩcej, z tych samych powod≤w, trzymaj siΩ z daleka od modem≤w wymagajacych sterownik≤w RPI Rockwella. 3. Jak nazywaj▒ sie porty szeregowe? Ka┐dy port I/O umo┐liwia wymianΩ danych pomiΩdzy komputerem i otoczeniem. Istnieje wiele rodzaj≤w port≤w I/O, porty szeregowe, r≤wnoleg│e, sterowniki dysk≤w, karty ethernetowe itp. My bΩdziemy omawiaµ porty szeregowe, poniewa┐ modemy i terminale s▒ urz▒dzeniami korzystaj▒cymi z port≤w szeregowych. Ka┐dy port szeregowy musi posiadaµ adres I/O i przerwanie (IRQ). Istniej▒ 4 porty szeregowe odpowiadaj▒ce odpowiednio COM1-COM4: ttyS0 (COM1) adres 0x3f8 IRQ 4 ttyS1 (COM2) adres 0x2f8 IRQ 3 ttyS2 (COM3) adres 0x3e8 IRQ 4 ttyS3 (COM4) adres 0x2e8 IRQ 3 Je╢li podczas startu Linux nie rozpozna ┐adnego portu szeregowego upewnij siΩ, ┐e obs│uga port≤w szeregowych jest wkompilowana w j▒dro. W tym dokumencie przyjeli╢my, ┐e ttyS0 odnosi siΩ do portu COM1, ttyS1 do COM2, ttyS2 do COM3 i ttyS3 do COM4. Zauwa┐, ┐e domy╢lnie porty wsp≤│dziel▒ przerwania IRQ. Jednak┐e nie mo┐na korzystaµ ze wszystkich port≤w w konfiguracji domy╢lnej, trzeba na nowo przydzieliµ przerwania. Informacje na temat ustawiania IRQ znajdziesz w rozdziale ``Czy mogΩ u┐ywaµ wiΩcej ni┐ dw≤ch urz▒dze± port≤w szeregowych?'' W niekt≤rych systemach tworzone s▒ dodatkowe dwa pliki urz▒dze±, /dev/modem dla modemu i /dev/mouse dla myszy. Oba s▒ dowi▒zaniami symbolicznymi do w│a╢ciwych urz▒dze± w katalogu dev, kt≤re poda│e╢ podczas Instalacji systemu (chyba, ┐e posiadasz mysz sbus, wtedy /dev/mouse bΩdzie wskazywaµ na urz▒dzenie bus mouse). Wiele dyskutowano na temat u┐yteczno╢ci /dev/mouse i /dev/modem. Ja mocno odradzam korzystania z tych dowi▒za±. W szczeg≤lno╢ci, je╢li planujesz korzystaµ ze swojego modemu do dzwonienia do twojego komputera (dialin), a bΩdziesz korzysta│ z /dev/modem, to mo┐esz napotkaµ na problemy zwi▒zane z plikami blokad (lock files). Je╢li ten pomys│ podoba Ci siΩ, korzystaj z niego, lecz upewnij siΩ, ┐e wspomniane dowi▒zania wskazuj▒ na w│a╢ciwe urz▒dzenia. Jednak┐e je╢li usuniesz te dowi▒zania, wtedy niekt≤re aplikacje bΩd▒ wymagaµ zmianiy konfiguracji (np. minicom). 3.1. Urz▒dzenia port≤w szeregowych i numery w dev . /dev/ttyS0 major 4, minor 64 /dev/cua0 major 5, minor 64 /dev/ttyS1 major 4, minor 65 /dev/cua1 major 5, minor 65 /dev/ttyS2 major 4, minor 66 /dev/cua2 major 5, minor 66 /dev/ttyS3 major 4, minor 67 /dev/cua3 major 5, minor 67 ProszΩ zwr≤µ uwagΩ, ┐e wszystkie dystrybucje powinny same utworzyµ pokazane powy┐ej pliki urz▒dze±. Czy tak siΩ sta│o mo┐esz to sprawdziµ wydaj▒c polecenie: linux% ls -l /dev/cua* linux% ls -l /dev/ttyS* 3.1.1. Tworzenie plik≤w urz▒dze± w katalogu /dev . Je╢li nie znalaz│e╢ pliku urz▒dzenia, musisz go utworzyµ za pomoc▒ polecenia mknod. Przyk│ad: za│≤┐my, ┐e potrzebujesz utworzyµ urz▒dzenie ttyS0: linux# mknod -m 666 /dev/cua0 c 5 64 linux# mknod -m 666 /dev/ttyS0 c 4 64 Mo┐esz w tym celu wykorzystaµ skrypt MAKEDEV, dostΩpny w katalogu /dev lub archiwach ftp. Znacznie upraszcza tworzenie plik≤w urz▒dze±. Na przyk│ad je╢li chesz utworzyµ urz▒dzenie ttyS0 wystarczy napisaµ: linux# cd /dev linux# ./MAKEDEV ttyS0 Skrypt zajmie siΩ utowrzeniem urz▒dze± wyj╢ciowych (cua) i wej╢ciowych (ttyS). 3.2. Uwagi na temat kart wieloportowych. Pliki urz▒dze± wykorzystywane przez karty wieloportowe zale┐▒ od rodzaju karty. Szczeg≤│y mo┐na znale╝µ w rc.serial, kt≤ry znajduje siΩ w dystrybucji programu setserial. Je╢li starasz siΩ uruchomiµ kartΩ wieloportow▒ bardzo polecam zaopatrzyµ siΩ w najnowsz▒ wersjΩ programu setserial. Prawdopododobnie bΩdziesz musia│ w│asnorΩcznie utworzyµ pliki specjalne urz▒dze±. Skorzystaj albo z programu mknod albo skryptu MAKEDEV. Pliki urz▒dze± kart wieloportowych charakteryzuj▒ siΩ tym, ┐e numer g│≤wny (major number) jest r≤wny 64 + numer portu karty. Je╢li chia│by╢ utworzyµ plik urz▒dzenia dla portu ttyS17 muszisz wydaµ polecenie: linux# mknod -m 666 /dev/cua17 c 5 81 linux# mknod -m 666 /dev/ttyS17 c 4 81 Zauwa┐, ┐e ``64 + 17 = 81''. Korzystaj▒c ze skryptu MAKEDEV trzeba napisaµ: linux# cd /dev linux# MAKEDEV ttyS17 Uwaga: dokumentacja SIIG dla IO1812 dotycz▒ca port≤w COM5-COM8 zawiera b│▒d. Powinno byµ COM5=0x250, COM6=0x258, COM7=0x260 i COM8=0x268. Uwaga: Rejestr stanu (status register) karty DIGI PC/8 znajduje siΩ pod adresem 0x140. Uwaga: Korzystaj▒c z karty AST Fourport mo┐e byµ potrzebne umiesczenie w skrypcie rc.serial parametru skip_test. 3.3. Uwagi na temat inteligentnych kart wieloportowych. Przeczytaj dokumentacje dostarczan▒ ze sterownikiem. Te karty korzystaj▒ ze specjalnych urz▒dze±, nie ze standardowych. Informacje ich dotycz▒ce r≤┐ni▒ siΩ w zale┐no╢ci od posiadanego sprzΩtu. 4. Interesuj▒ce oprogramowania, o kt≤rym powiniene╢ wiedzieµ. 4.1. Co to takiego getty ? getty to program, kt≤ry obs│uguje proces wej╢cia do systemu Unix. BΩdziesz musia│ u┐ywaµ getty je╢li chcesz dzwoniµ do swojego Linux-a. Nie potrzebujesz getty je╢li zamierzasz jedynie dzwoniµ ze swojego Linux-a w ╢wiat. W ╢wiecie Linux-a rozpowszechnione s▒ trzy wersje tego programu: getty_ps, mgetty i agetty. Ka┐dy z nich posiada w│asn▒ sk│adnie i pramatery wywo│ania, upewnij siΩ, ┐e korzystach z poprawnych dla wersji getty, kt≤rej u┐ywasz. 4.1.1. TrochΩ o getty_ps . WiΩkszo╢µ dystrybucji instaluje pakiet getty_ps. Zawiera on dwa programy getty. getty stosowany do konsoli wirtualnych i terminali, oraz uugetty wykorzystywany do modem≤w. SkoncentrujΩ siΩ na getty_ps, poniewa┐ korzystam z tej w│a╢nie wersji getty. 4.1.2. Kilka s│≤w na temat mgetty . mgetty jest wersja getty przeznaczon▒ do modem≤w. Pozwala na logowanie siΩ przez modem, dostarcza obs│ugΩ FAXu i rozpoznaje po│▒czenia PPP. Dokumentacja mgetty jest bardzo dobra i nie potrzebuje uzupe│nie±. Znajdziesz w niej informacje na temat instalacji i konfiguracji programu. Najnowsze informacje o pakiecie mo┐esz znale╝µpod adresem http://www.leo.org/~doering/mgetty/. 4.1.3. I na koniec agetty . agetty to trzeci wariant getty. Jest to prosta, w pe│ni funkcjonalna implementacja getty bardzo dobrze nadaj▒ca siΩ do obs│ugi wirtualnych konsol i teminali. 4.2. Co to takiego setserial ? setserial to program, kt≤ry pozwala na sprawdzanie i zmianΩ r≤┐nego rodzaju atrybut≤w port≤w szeregowych, adres≤w, przerwa± i innych parametr≤w. Aby dowiedzieµ siΩ, kt≤ra wersja jest zainstalowana na twoim komputerze nale┐y uruchomiµ program bez ┐adnych argument≤w. Kiedy tw≤j Linux startuje, konfigurowane s▒ tylko porty ttyS{0-3}, wykorzystane s▒ standardowe ustawienia IRQ r≤wne 3 i 4. Dlatego je╢li posiadasz inne karty port≤w szeregowych lub porty ttyS{0-3} nie maj▒ standardowych ustawie± przerwa± IRQ, to aby zosta│y prawid│owo sonfigurowane musisz skorzystaµ z programu setserial. Pe│ny spis dostΩpnych opcji znajduje siΩ na stronach podrΩcznika (man setserial). 5. Jak mogΩ zadzwoniµ z mojego modemu? 5.1. Wymagania sprzΩtowe. Po pierwsze upewnij siΩ czy masz dobry kabel. Modem wymaga kabla prostego, bez ┐adnych krzy┐owa± przewod≤w. Ka┐dy sklep komputerowy posiada w swej ofercie taki kabel. PamiΩtaj aby mia│ odpowiednie wtyczki. Je╢li u┐ywasz gniazda DB25, to zawsze bedzie to mΩskie DB25. Nie pomyl go z gniazdem portu r≤wnoleg│ego, kt≤rego gniazdo to damskie DB25. Pod│▒cz modem do jednego z port≤w szeregowych. Je╢li potrzebujesz pomocy skorzystaj z dokumentacji modemu. 5.1.1. Uwagi na temat modem≤w wewnΩtrznych. Do pod│▒czenia modemu wewnΩtrznego nie potrzebujesz kabla modemowego. Modem wewnΩtrzny nie potrzebuje r≤wnie┐ portu szeregowego, posiada w│asny. Muszisz jedynie poprawnie skonfigurowaµ przerwanie, oraz adresy port≤w We/Wy, tak aby nie by│o wykorzystywane przez inne urz▒dzenia. Je╢li utkn▒│e╢ skorzystaj z dokumentacji modemu. Je╢li potrzebujesz rady na temat wyboru przerwania IRQ zobacz ``Czy mogΩ u┐ywaµ wiΩcej ni┐ 2 porty szeregowe?''. Na niekt≤rych p│ytach g│≤wnych musisz wy│▒czyµ port szeregowy, kt≤ry ma zostaµ zast▒piony przez modem. Robi siΩ to prze│▒czaj▒c odpowiednnie zworki lub zmieniaj▒c ustawienia w BIOSie. Przeczytaj instrukcje do p│yty g│≤wnej. Z powodu b│Ωdu w karcie graficznej IBM8514, mo┐esz napotkaµ na k│opoty konfiguruj▒c tw≤j modem wewnΩtrzny na porcie ttyS3. Je╢li linux nie znajdzie modemu na porcie ttyS3 mo┐esz wykorzystaµ setserial, wtedy modem bΩdzie pracowa│ prawid│owo. Modemy wewnΩtrzne skonfigurowane na portach ttyS{0-2} nie powinny mieµ klopot≤w z wykrycem ich przez system. 5.2. Rozmowy z twoim modemem. Zanim zaczniesz korzystaµ z bardziej skomplikowanych program≤w komunikacyjnych, do test≤w skorzystaj z kermit-a lub innego prostego programu (minicom?). Ostani▒ wersjΩ kermita mo┐na zawsze znale╝µ pod adresem ftp://sunsite.unc.edu:/pub/Linux/apps/comm i na jego kopiach. Powiedzmy, ┐e tw≤j modem jest przy│▒czony do portu ttyS3 i potrafi obs│u┐yµ prΩdko╢µ 115200 bps. Powiniene╢ wtedy napisaµ: linux# kermit C-Kermit 6.0.192, 6 Sep 96, for Linux Copyright (C) 1985, 1996, Trustees of Columbia University in the City of New York. Default file-transfer mode is BINARY Type ? or HELP for help. C-Kermit>set line /dev/ttyS3 C-Kermit>set carrier-watch off C-Kermit>set speed 115200 /dev/ttyS3, 115200 bps C-Kermit>c Connecting to /dev/ttyS3, speed 115200. The escape character is Ctrl-\ (ASCII 28, FS) Type the escape character followed by C to get back, or followed by ? to see other options. ATE1Q0V1 ; wpisz to i naci╢nij Enter OK ; modem powinien odpowiedzieµ w ten ; spos≤b Je╢li modem odpowie na polecenie AT mo┐esz za│o┐yµ, ┐e tw≤j modem po stronie Linux-a dzia│a poprawnie. Spr≤buj po│▒czyµ siΩ z innym modemem (np. numer 0202122 - nasza kochana TPSA - przyp. t│umacza). Napisz ATDT0202122,, Je╢li twoja linia nie obs│uguje wybierania tonowego zamiast ATDT napisz ATDP. Je╢li nawi▒za│e╢ po│▒czenie, to znaczy, ┐e tw≤j modem dzia│a. Aby wr≤µic na konsole Kermita trzymajac wci╢niety Ctrl wci╢nij backslasz '\', zwolnij Ctrl i wci╢nij C. Ctrl-\-C (Back at linux) C-Kermit>quit linux# To by│ prosty test przy wykorzystaniu prymitywnych, rΩcznych metod wybierania numeru. Normalnie nale┐y pozwoliµ Kermitowi na automatyczne wybranie numeru, korzystaj▒c z jego bazy numer≤w i zaawansowanych metod nawi▒zywania po│acze±. Np. korzystaj▒c z modemu USR Robotics nale┐y zrobiµ tak: linux# kermit C-Kermit 6.0.192, 6 Sep 1997, for Linux Copyright (C) 1985, 1996, Trustees of Columbia University in the City of New York. Default file-transfer mode is BINARY Type ? or HELP for help C-Kermit>set modem type usr ; wybuerz rodzaj modemu C-Kermit>set line /dev/ttyS3 ; wybierz urz▒dzenie C-Kermit>set speed 115200 ; ustaw domy╢ln▒ prΩdko╢µ C-Kermit>dial 7654321 ; wybierz numer Number: 7654321 Device=/dev/ttyS3, modem=usr, speed=115200 Call completed.<BEEP> Connecting to /dev/ttyS3, speed 115200 The escape character is Ctrl-\ (ASCII 28, FS). Type the escape character followed by C to get back, or followed by ? to see other options. Welcome to ... login: Je╢li potrzebujesz wskaz≤wek zobacz rozdzia│ ``Programy komunikacyjne''. Kiedy dzwonisz wykorzystuj▒c sw≤j modem, ustaw prΩdko╢µ portu szeregowego na najwiΩksz▒ jaka jest obs│ugiwana przez tw≤j komputer. Instalacje Linux-a z bibliotek▒ libc w wersji 5.x lub nowszej obs│uguj▒ prdko╢ci do 115200bps. libc znajduje siΩ zwykle w katalogu /lib, zobacz jak▒ wersjΩ posiadasz. Je╢li tw≤j Linux nie rozpoznaje prΩdko╢ci 57600 lub 115200bps, musisz skorzystaµ z programu setserial aby ustawiµ port na wiΩksz▒ prΩdko╢µ. Jak to zrobiµ jest opisane w rozdziale ``Jak ustawiµ port szeregowy na wiΩksze predko╢ci?''. NastΩpnie w programi komunikacyjnym ustaw prΩdko╢µ portu na 38400. 5.3. Konfiguracja modem≤w wyj╢ciowych. Je╢li bΩdziesz korzysta│ z modemu tylko do dzwonienia, mo┐esz go skonigurowaµ w niemal dowolny spos≤w. Je╢li jednak chcesz go wykorzystywaµ jako modem wej╢ciowy, musisz skonfigurowac modem w taki spos≤b, aby wykorzystywa│ tΩ sam▒ prΩdko╢µ z jak▒ zamierzasz uruchomiµ program getty. WiΩc je╢li zamierzasz uruchomiµ getty z prΩdko╢cia 38400 bps. podczas konfigiracji modemu ustaw prΩdko╢µ na 38400. Ma to na celu zpobiec nieporzumienim wynik│ym ze z│ego dopasowania prΩdko╢ci miΩdzy portem szeregowym, a modemem. Zasadniczo, ustawienia fabryczne w│▒czaj▒ce korekcjΩ b│Ωd≤w i sprzΩtowe sterowanie przep│ywem danych s▒ najlepszymi ustawieniami modem≤w wyj╢ciowch. Dok│adne informacje o tych ustawieniach znajdziesz w dokumentacji modemu. 5.4. Sprzetowe sterowanie przep│ywem danych. Je╢li tw≤j modem obs│uguje sprzΩtowe sterowanie przep│ywem danych (RTS/CTS), stnowczo polecam wykorzystanie tego. Jest to szczeg≤lnie wa┐ne w przypadku modem≤w posiadaj▒c▒ kompresjΩ. Wpierw musisz w│▒czyµ RTS/CTS na samym porcie szeregowym. Najlepiej jest to zrobiµ w skryptach startowych /etc/rc.d/rc.local lub /etc/rc.d/rc.serial. Upewnij siΩ ze te pliki s▒ uruchamiane z g│≤wnego skryptu rc.sysinit. Dla ka┐dego portu, dla kt≤rego chcesz uruchomic CTR/CTS nale┐y wykonaµ polecenie: stty crtscts < /dev/ttyS3 Musisz r≤wnie┐ w│▒czyµ RTS/CTS w modemie. Jak to zrobiµ znajdzesz w dokumentacji modemu, poniewa┐ r≤┐ni siΩ to miΩdzy modelami. PamiΩtaj o zapamiΩtaniu konfiguracji modemu (w jego pamiΩci sta│ej), oczywi╢cie je╢li twoj modem to potrafi. 6. Jak dzwoniµ na zewn▒trz i do mojego komputera, wykorzystuj▒c jed¡ nocze╢nie getty_ps ? Skonfiguruj modem w taki spos≤b, aby prawid│owo wybiera│ numery. Je╢li nie czyta│e╢ rozdzia│u ``Jak mogΩ zadzwoniµ z mojego modemu?'' zr≤b to teraz! Poda│em tam bardzo wa┐ne informacje. Nie musisz czytaµ tego rozdzia│u, je╢li zamiesza jedynie dzwonic ze swojego modemu. 6.1. Konfiguracja modemu do dzwonienia na zewn▒trz i przyjmowania po│▒cze±. Aby mieµ wyj╢cie przez modem i jednocze╢nie obs│ugiwaµ przychodz▒ce po│▒czenia, musisz skonfigurowaµ modem w specjalny spos≤b (zn≤w za pomoc▒ polece± AT.): E1 wy╢wietlane wprowadzanych polece± Q0 wy╢wietlanie kod≤w rezultat≤w V1 b▒d╝ bardziej rozgadany, podawaj wiΩcej informacji S0=0 nigdy nie odpowiadaj na po│▒czenie (uugetty obs│uguje przychodz▒ce po│▒czenia, za pomoc▒ opcji waitfor). Je╢li nie ustawisz tych opcji, ci▒g znak≤w inicjuj▒cy modem, mo┐e nie wykonaµ poprawnie swej pracy, niwecz▒c ca│▒ procedurΩ. Lecz o plikach konfiguracyjnych p≤╝niej. &C1 DCD w│▒czone tylko po nawi▒zaniu po│▒czenia &S0 DSR zawsze w│▒czone Prze│▒czenie DTR resetuje modem (w zale┐no╢ci od producenta - RTFM). Powy┐sze ustawienia maj▒ wp│yw na zachowanie modemu podczas nawi▒zywania i zaka±czania po│▒czenia. Je╢li tw≤j modem nie potrafi zapamiΩtaµ konfiguracji, mo┐esz wcze╢niej opisane ustawienia zapamiΩtaµ w tzw. "INIT string". Zaraz o tym napiszemy. Niekt≤re modemy posiadaj▒ mikroprze│▒czniki s│u┐▒ce do zmiany konfiguracji modemu (zmiany warto╢ci rejestr≤w). Upewnij siΩ ┐e s▒ poprawnie ustawione. Zacz▒│em zbieraµ listΩ sprawdzonych konfiguracji, dla r≤┐nych typ≤w modem≤w. Je╢li masz ochotΩ przys│aµ mi swoj▒, proszΩ bardzo. Je╢li chcia│by╢ otrzymaµ jedn▒ z konfiguracji, po prostu przyslij list. Posiadane przez mnie informacje s▒ dostΩpne pod adresem ftp://ftp.cc.gatech.edu/pub/people/gregh/modem-configs. Uwaga: aby zmusiµ m≤j Courier V.34 do poprawnego zerowania po spadku DTR musia│em ustawiµ &D2 i S13=1 (ustawienie bitu 0 rejestra S13). Otrzyma│em potwierdzenia, ┐e ten spos≤b dzia│a r≤wnie┐ w przypadku USR Sportster V.34. Uwaga: Niekt≤re modele Supra traktuj▒ DCD inaczej ni┐ inne modemy. Je╢li u┐ywasz Supry spr≤buj ustawiµ &C0, a nie &C1. Aby poprawnie obs│ugiwaµ DTR trzeba r≤wnie┐ ustawiµ &D2. 6.2. Instalacja getty_ps . Pobie┐ najnowsz▒ wersjΩ z sunsite.unc.edu:/pub/Linux/system/serial. Je╢li planujesz korzystaµ z wysokich prΩdko╢ci (57600 i 115200bps), musisz zdobyµ wersjΩ 2.0.7j lub nowsz▒. Muszisz mieµ r≤wnie┐ libc 5.x lub nowsz▒. getty_ps jest domy╢lnie skonfigurowane zgodnie ze standardem FSSTND (FileSystem STaNDard). To znaczy, ┐e programy binarne bΩd▒ w katalogu /sbin, a pliki konfiguracyjne bΩd▒ siΩ nazywa│y /etc/conf.{uu}getty.ttySN. Pliki blokady (lock files) bΩd▒ umieszczane w katalogu /var/lock. Upewnij siΩ, ┐e katalog /var/lock istnieje. Je╢li nie chesz zgodno╢ci z FSSTND, programy binarne zostan▒ umieszczone w /etc, pliki konfiguracyjne zostan▒ nazwane /etc/default/{uu}getty.ttySN, a pliki blokady bΩd▒ umieszczane w katalogu /usr/spool/uucp. Je╢li korzystasz z UUCP, zaleceamy ten drugi spos≤b, poniewa┐ Taylor UUCP napotka na problemy, je╢li przeniesiesz pliki blokady w miejsce, kt≤re nie bedzie sprawdzane (przez uucp w poszukawaniu plik≤w blokady). W celu rejestracji komunikat≤w getty_ps korzysta z syslogd. Je╢li chesz skonfigurowaµ syslogd przeczytaj strony podrΩcznika dla syslogd(1) i syslog.conf(5). Komunikaty s▒ rejestrowane z priorytetem LOG_AUTH, b│Ωdy wykorzystuj▒ LOG_ERR, a informacje odpluskwiaj▒ce LOG_DEBUG. Je╢li nie chcesz korzystaµ z syslogd tylko chesz aby komunikaty by│y zapisywane do pliku (domy╢lnie bΩdzie to /var/adm/getty.log) , to musisz zmodyfikowaµ plik tune.h w zrod│ach getty_ps. Zastan≤w siΩ i zdecyduj siΩ czy chcesz zachowaµ zgodno╢µ ze standardem FSSTND i czy chesz korzystaµ z syslogd, zmodyfikuj odpowiednio pliki Makefile, config.h i tune.h znajduj▒ce siΩ w katalogu ╝r≤d│owym pakietu getty_ps. NastΩpnie zainstaluj programy zgodnie z instrukcjami. Od tej chwili, wszystkie odwolania do getty nale┐y traktowaµ jako odwo│ania do getty_ps. Natomiast uugetty bΩdzie odnosi│o siΩ do uugetty pochodz▒cego z pakietu getty_ps. 6.3. Konfiguracja uugetty . Dla przychodz▒cych i wychodz▒cych po│▒cze± modemowych, chcemy zastosowaµ uugetty. uugetty sprawdza czy odpowiednie pliki nie s▒ zablokowane. Trzeba poprawiµ plik /etc/gettydefs, aby zawiera│ pozycje dotycz▒ce modemu (pamiΩtaj, ┐e te pozycje wzajemnie na siebie wskazuj▒ (s▒ od siebie zale┐ne), jednak nie maj▒ zastosowania do po│▒cze± z ustalon▒ prΩdko╢ci▒ - miΩdzy ka┐d▒ pozycj▒ konieczny jest pusty wiersz): # Modem entries 115200# B115200 CS8 # B115200 SANE -ISTRIP HUPCL #@S @L @B login: #57600 57600# B57600 CS8 # B57600 SANE -ISTRIP HUPCL #@S @L @B login: #38400 38400# B38400 CS8 # B38400 SANE -ISTRIP HUPCL #@S @L @B login: #19200 19200# B19200 CS8 # B19200 SANE -ISTRIP HUPCL #@S @L @B login: #9600 9600# B9600 CS8 # B9600 SANE -ISTRIP HUPCL #@S @L @B login: #2400 2400# B2400 CS8 # B2400 SANE -ISTRIP HUPCL #@S @L @B login: #115200 Je╢li posiadasz modem 9600 bps lub szybszy, z kompresj▒ danych, wtedy mo┐esz zablokowaµ prΩdko╢µ portu szeregowego i pozwoliµ aby modem sam wykonywa│ przej╢cia na inne prΩdko╢ci bps. W takim przypadku zamiast wypr≤bowywania poszczeg≤lnych pozycji pliku /etc/gettydefs, wystarczy aby by│a tylko jedna pozycja opisujaca ustawienia modemu: # 115200 fixed speed F115200# B115200 CS8 # B115200 SANE -ISTRIP HUPCL #@S @L @B login: #F115200 Je╢li t≤j modem obs│uguje sprzΩtowe sterowanie RTC/CTS, mo┐esz do pliku /etc/gettydefs dodac opcjΩ CRTSCTS: # 115200 fixed speed with hardware flow control F115200# B115200 CS8 CRTSCTS # B115200 SANE -ISTRIP HUPCL CRTSCTS #@S @L @B login: #F115200 Je╢li chcesz mo┐esz zmusic uugetty do wy╢wietlania ciekawych informacji w nag│≤wku (login banner). W dalszych przyk│adach pokazujΩ jak wy╢wietliµ nazwΩ systemu (komputera), numer portu, prΩdko╢µ bps. Mo┐esz dodaµ w│asne informacje: @B Aktualna (sprawdzona w momencie napotkania @B ) prΩdko╢µ bps. @D Aktualna data w formacie MM/DD/YY. @L Linia szeregowa do kt≤ej przy│▒czone jest getty. @S Nazwa systemu (komputera). @T Aktualny czas, w formacie HH:MM:SS (24-godziny). @U Liczba aktualnie przcuj▒cych u┐ytkownik≤w. Jest to liczba pozycji w pliku /etc/utmp o niezerowym polu ut_name. @V Waro╢µ sta│ej VERSION, zdefiniowanej w plkiku ustawie± standardowych. Aby wy╢wietliµ pojedynczy znak @ musisz napisac '\@\ lub '@@'. NastΩpnie upewnij siΩ, ┐e istniej▒ odpowiednie pliki urz▒dze± wej╢ciowych i wyj╢ciowych, i ┐e modem jest w│▒czony. Je╢li twoj modem jest pod│▒czony do portu ttyS3 musz▒ istnieµ pliki /dev/cua3 i /dev/ttyS3. Je╢li odpowiendnie pliki urz▒dze± nie istniej▒ wr≤µ do rozdzia│u ``Tworzenie plik≤w urz▒dze± w katalogu <tt>/dev</tt>'' i utw≤rz niezbΩdne pliki urz▒dze±. Je╢li chcesz mieµ mo┐liwo╢µ dzwonienia, podczas gdy uugetty czeka na nadejscie po│▒cze± z zewn▒trz, skorzystaj z urz▒dze± /dev/cua zamiast /dev/ttyS. Po zako±czeniu edycji /etc/gettydefs mo┐esz sprawdziµ, czy sk│adnia pliku jest poprawna wydaj▒c polecenie: linux# getty -c /etc/gettydefs 6.4. Przystosowywanie uugetty . Istniej mn≤stwo parametr≤w, kt≤re mo┐esz modyfikowaµ oddzielnie dla ka┐dego posiadanego portu. Przechowywane s▒ w odzielnych plikach, ka┐dy port mo┐e mieµsw≤j plik. Program uugetty zawsze wpierw sprawdza zawarto╢µ pliku /etc/conf.uugetty zawierajacego wsp≤lne parametry dla wszystkich port≤w, a dopiero p≤╝niej wczytuje z /etc/conf.uugetty.ttySN konfiguracje konkretnego portu. Przyk│adowe pliki konfiguracyjne mo┐na znale╝µ w zr≤d│ach pakietu. Zwykle s▒ w ka┐dej dystrybucji Linux-a. Nie przedstawiamy ich tutaj ze wzgledu na ich objΩto╢µ. Je╢li u┐ywasz starszych wersji getty_ps (tzn. wcze╢niejszych od 2.0.7e) lub nie korzystasz ze schematu FSSTND, domy╢lnym plikiem konfiguracyjnym bΩdzie /etc/default/uugetty.ttySN. M≤j plik /etc/conf.uugetty.ttyS3 wygl▒da tak: # przyk│adowy plik konfiguracyjny modemu standardu Hayes # umo┐liwiaj▒cy przyjmowanie po│▒cze± z zewn▒trz # # alternatywny plik blokaty, kt≤ry nale┐y sprawdzaµ. Je╢li istnieje, # wtedy uugetty jest uruchamiane ponownie, a wiΩc modem jest # r≤wniez powt≤rnie inicjowany ALTLOCK=cua3 ALTLINE=cua3 # uzywana linia INITLINE=cua3 # czas po jakim przerywamy, je╢li brak reakcji u┐ytkownika TIMEOUT=60 # Ciag znak≤w zaieraj▒ce polecenia inicjuj▒ce modem # format: (oczekiwane) (wysy│ane) ... (sekwencja) INIT="" AT\r OK\r\n WAITFOR=RING CONNECT="" ATA\r CONNECT\s\A # istawiamy op≤┐nienie przez pokazaniem nag│≤wka Loginu. DELAY=1 #DEBUG=010 Aby uugettty by│o uruchomione i nas│uchiwa│o na porcie, musisz do pliku /etc/initab dopisaµ wiersz (wstawiaj▒c odpowiednie informacje typu port,prΩdko╢µ,typ terminala): S3:456:respawn:/sbin/uugetty ttyS3 F38400 vt100 Zrestartuj proces init: linux# init q Parametr podany w pliku /etc/inittab okre╢laj▒cy predkso╢µ w bps powinien wskazywaµ mo┐liwie jak najwiΩksz▒ prΩdko╢µ. Teraz Linux bΩdzie oczekiwa│ na po│▒czenia przychodz▒ce przez port szeregowy. Zadzwo± z innego komputera i wejd╝ do swojego systemu. uugetty posiada mn≤stwo opcji. Zobacz stronΩ podrΩcznika dla getty(1m). Pr≤cz innych ciekawych cech dostΩpne s▒ funkcje ringback i udostΩpnianie modemu w zale┐no╢µi od pory dnia/nocy. RTFM :-). 7. Jak skonfigurowaµ terminal przy│▒czony do mojego komputera PC? Instrukcje zawarte w tym rozdziale przedstawiaj▒ w jaki spos≤b przy│▒czyc do portu szeregoweg onaszego Linux-a terminal lub inny komputer. 7.1. Wymagania sprzΩtowe. Upewnij siΩ, ┐e posiadasz dobry kabel. Kabel bezmodemowy (null modem cable) kupiony w sklepie komputerowym bΩdzie dobry. Tylko to musi byµ kabel bezmodemowy!. Wiele sklep≤w nazywa ten kabel kablem do drukarki szeregowej. PamiΩtaj aby pod│▒czyµ modem do portu szeregowego (mΩski DB25 lub DB9), a nie r≤wnoleg│ego. Gniazdo DB25 potrzebuje co najmniej kabla o takich po│▒czeniach: PC male DB25 Terminal DB25 TxD Transmit Data 2 --> 3 RxD Receive Data RxD Receive Data 3 <-- 2 TxD Transmit Data SG Signal Ground 7 --- 7 SG Signal Ground Je╢li chesz korzystaµ ze sprzΩtowego uzgadniania prΩdko╢ci, musisz mieµ pe│ny kabel bezmodemowy: PC male DB25 Terminal DB25 TxD Transmit Data 2 --> 3 RxD Receive Data RxD Receive Data 3 <-- 2 TxD Transmit Data RTS Request To Send 4 --> 5 CTS Clear To Send CTS Clear To Send 5 <-- 4 RTS Request To Send DSR Data Set Ready 6 | DCD Carrier Detect 8 <-- 20 DTR Data Terminal Ready SG Signal Ground 7 --- 7 SG Signal Ground 6 DSR Data Set Ready | DTR Data Terminal Ready 20 --> 8 DCD Carrier Detect Je╢li masz gniazdo DB9 spr≤buj takich po│▒cze±: PC DB9 Terminal DB25 RxD Receive Data 2 <-- 2 TxD Transmit Data TxD Transmit Data 3 --> 3 RxD Receive Data SG Signal Ground 5 --- 7 SG Signal Ground I na koniec pe│ny kabel DB9-DB25 wygl▒da tak: PC DB9 Terminal DB25 RxD Receive Data 2 <-- 2 TxD Transmit Data TxD Transmit Data 3 --> 3 RxD Receive Data 6 DSR Data Set Ready | DTR Data Terminal Ready 4 --> 8 DCD Carrier Detect GND Signal Ground 5 --- 7 GND Signal Ground DCD Carrier Detect 1 | DSR Data Set Ready 6 <-- 20 DTR Data Terminal Ready RTS Request To Send 7 --> 5 CTS Clear To Send CTS Clear To Send 8 <-- 4 RTS Request To Send (RI Ring Indicator 9 not needed) (Tak, piny 2 i 3 w z│▒czkach DB9 i DB25naprawdΩ maj▒ przeciwne znacze¡ nie). Je╢li nie u┐ywasz pe│nego kabla bezmodemowego, mo┐esz byµ zmuszony do zrobienia nastΩpuj▒cej sztuczki: po stronie komputera po│▒cz ze sob▒ RTS i CTS, oraz DSR,DCD i DTR. W ten spos≤b je╢li komputer za┐yczy sobie sygna│u uzgadniania, otrzyma go, od samego siebie. Teraz, kiedu masz ju┐ dobry kabel pod│▒cz terminal do komputera. Je╢li mo┐esz powiedz terminalowi aby ignorowa│ sygna│y steruj▒ce modeme. Spr≤buj ustawiµ nastΩpuj▒ce parametry terminala: prΩdkosµ 9600 bps, 8bit≤w danych, 1 bit stopu, brak bitu parzysto╢ci. 7.2. Konfigurowanie getty . Zainstaluj getty_ps zgodnie z instrukcjami zawartymi w rozdzaiale 7.2. Dodaj do pliku /etc/gettydefs pozycjΩ opisuj▒c▒ tw≤j terminal: # 38400 bps Dumb Terminal entry DT38400# B38400 CS8 CLOCAL # B38400 SANE -ISTRIP CLOCAL #@S @L login: #DT38400 # 19200 bps Dumb Terminal entry DT19200# B19200 CS8 CLOCAL # B19200 SANE -ISTRIP CLOCAL #@S @L login: #DT19200 # 9600 bps Dumb Terminal entry DT9600# B9600 CS8 CLOCAL # B9600 SANE -ISTRIP CLOCAL #@S @L login: #DT9600 Je╢li chesz mo┐esz w zachΩcie do sysytemu wy╢wietlaµ r≤┐ne interesuj▒ce informacje. W moich przyk│adach wy╢wietlana jest nazwa systemu i nazwa linii. Mo┐esz dodaµ inne rzeczy: @B Aktualna (sprawdzona w momencie napotkania @B ) prΩdko╢µ bps. @D Aktualna data w formacie MM/DD/YY. @L Linia szeregowa do kt≤ej przy│▒czone jest getty. @S Nazwa systemu (komputera). @T Aktualny czas, w formacie HH:MM:SS (24-godziny). @U Liczba aktualnie przcuj▒cych u┐ytkownik≤w. Jest to liczba pozycji w pliku /etc/utmp o niezerowym polu ut_name. @V Waro╢µ sta│ej VERSION, zdefiniowanej w plkiku ustawie± standardowych. Aby wy╢wietliµ pojedynczy znak @ musisz napisac '\@\ lub '@@'. Po zmodyfikowaniu /etc/gettydef mo┐esz siΩ upewniµ, ┐e sk│adnia pliku jest poprawna wydaj▒c polecenieL linux# getty -c /etc/gettydefs Ka┐demu z istniej▒cych port≤w szeregowych mo┐na przydzieliµ mn≤stwo parametr≤w. Umieszcza siΩ je w odzielnych plikach, po jednym dla ka┐dego z port≤w. Ka┐dy proces uugetty bΩdzie korzysta│ z parametr≤w zawartych w pliku /etc/conf/uugetty, a z /etc/conf.uugetty.ttySN bΩdzie korzysta│ jedynie proces obs│uguj▒cy port ttySN. Przyk│adowe pliki z opcjami mo┐na znale╝µ w ╝r≤d│ach pakietu getty_ps, kt≤ry jest dostarczany niemal z ka┐d▒ dystrybucj▒. Aby aoszczΩdziµ miejsca nie prezentujemy ich tutaj. PmiΩtaj, ┐e je╢li korzystasz z getty w wersji starszej ni┐ 2.0.7e, lub nie stosujesz siΩ do zasad FSSTND, to domy╢lny plik konfiguracyjny bΩdzie nosi│ nazwΩ /etc/default/conf.uugetty. M≤j plik /etc/conf.uugetty.ttyS3 wygl▒da nastΩpuj▒co: # sample uugetty configuration file for a Hayes compatible modem to allow # incoming modem connections # # alternate lock file to check... if this lock file exists, then uugetty is # restarted so that the modem is re-initialized ALTLOCK=cua3 ALTLINE=cua3 # linia, kt≤r▒ nale┐y zainicjowaµ INITLINE=cua3 # timeout po jakim nalezy siΩ roz│aczyµ je╢li nie ma ruchu TIMEOUT=60 # ci▒g znak≤w konfiguruj▒cy modem # format: <oczewiname> <dowyslania> ... (sekwencja pogawedki) INIT="" AT\r OK\r\n WAITFOR=RING CONNECT="" ATA\r CONNECT\s\A #niniejszy wiersz wprowadza op≤╝nienie przed wys│aniem #informacji (login banner) DELAY=1 #DEBUG=010 Aby uruchomiµ getty na porcie szeregowym wprowad┐ odpowiednie zmiany do pliku /etc/inittab (podmieniaj▒c odpowiednio informacje, tak aby pasowa│y do twojego systemu): S1:456:respawn:/sbin/uugetty -d /etc/default/uugetty.ttyS3 ttyS3 F115200 vt100 Zrestartuj init: linux# init q W tym momencie powiniene╢ zobaczyµ zachΩtΩ wej╢cia do systemu. Byµ mo┐e musisz wcisn▒µ wpierw kilkakrotnie <return>, aby zwr≤ciµ na siebie uwagΩ terminala. 7.3. Uwagi o konfiguracji komputera PC jako terminala Wielu ludzi konfiguruje swoje komputery PC do pracy jako terminal przy│▒czony do serwera z Linux-em. Stare komputery 8088 lub 286 s▒ do tego celu doskona│e. Wszystko co potrzebujesz to dyskietka startowa z DOSem i program komunikacyjny emuluj▒cy terminal. Do tego celu bardzo dobrze nadaje siΩ kermit. Skompilowane wersje kermita niemal dla ka┐dego systemu operacyjnego mo┐na znale╝µ pod adresem http://www.columbia.edu:/kermit. Do tego celu nadaj▒ siΩ r≤wnie┐ takie dosowe programy jak telix czy procomm. PamiΩtaj aby prawid│owo skonfigurowaµ program komunikacyjny, wprowad╝ poprawny numer portu. 8. Czy mogΩ u┐ywaµ wiΩcej ni┐ 2 porty szeregowe? Nie musisz czytaµ tego rozdzia│u je╢li nie chcesz u┐ywaµ wiΩcej ni┐ 2. port≤w szeregowych (pod warunkiem, ┐e nie masz karty wieloportowej). Je╢li masz jeszcze jaki╢ wolny port szeregowy, to odpowied╝ brzmi: tak, mo┐esz go wykorzystaµ. Liczba wykorzystanych port≤w szeregowych jest ograniczona liczb▒ dostΩpnych przerwa± IRQ i adres≤w port≤w We/Wy.Jest o ograniczenie szyny komputera PC, nie Linux-a. Ka┐de urz▒dzenie szeregowe musi mieµ przydzielone w│asne przerwanie IRQ i adres portu. Urz▒dzeniem szeregowym mo┐e byµ port szeregowy, wewnΩtrzny modem lub karta wieloportowa. Wieloportowe karty port≤w szeregowych s▒ projektowane w specjalny spos≤b, kt≤ry umo┐liwia posiadanie wielu port≤w szeregowych, kt≤re wsp≤│dziel▒ jedno przerwanie IRQ. Linux pobiera z nich dane wykorzystuj▒c do tego r≤zne adresy dla ka┐dego z port≤w na karcie. 8.1. Wyb≤r przerwa± dla urz▒dze± szeregowych. Tw≤j komputer standardowo ma przerwanie IRQ=4 przydzielone portom ttyS0, ttyS2 i IRQ=3 do port≤w ttyS1, ttyS3. Aby skorzystaµ z wiΩcej ni┐ jednego urz▒dzenia szeregowego bΩdziesz musia│ dla niego przeznaczyµ oddzielne przerwanie IRQ. Dobrym pomys│em jest przydzielenie przerwania wykorzystywanego przez port r≤wnoleg│y. Tw≤j PC jest zwykle konfigurowany w ten spos≤b, ┐e portom r≤wnoleg│ym przydzielane s▒ przerwania 5 i 7. Bardzo rzadko u┐ywa siΩ dw≤ch port≤w r≤wnoleg│ych. Co wiΩcej mo┐esz przydzieliµ przerwanie poru r≤noleg│edo do portu szeregowego i nadal korzystaµ z portu r≤wnoleg│ego. Zmiany przerwa± IRQ i innych parametr≤w mo┐na wykonaµ za pomoc▒ programu setserial. Czasami mo┐esz byµ zmuszony do zmiany ustawie± mikroprzΩ│▒cznik≤w, zobacz w dokumentacji karty. BΩdziesz musia│ tak to wszystko skonfigurowaµ, aby ka┐de z urz▒dze± szeregowych mia│o jedno i tylko jedno przerwanie. Poni┐ej moja konfiguracja - umieszczona w pliku /etc/rc.d/rc.local : /etc/setserial /dev/cua0 irq 3 # myszka /etc/setserial /dev/cua1 irq 4 # terminal Wyse /etc/setserial /dev/cua2 irq 5 # Zoom modem /etc/setserial /dev/cua3 irq 9 # USR modem Standardowe przydzia│y IRQ: IRQ 0 Timer channel 0 IRQ 1 Keyboard IRQ 2 Cascade for controller 2 IRQ 3 Serial port 2 IRQ 4 Serial port 1 IRQ 5 Parallel port 2 IRQ 6 Floppy diskette IRQ 7 Parallel port 1 IRQ 8 Real-time clock IRQ 9 Redirected to IRQ2 IRQ 10 not assigned IRQ 11 not assigned IRQ 12 not assigned IRQ 13 Math coprocessor IRQ 14 Hard disk controller 1 IRQ 15 Hard disk controller 2 Nie ma Najlepszego wyboru przerwa± IRQ. Po prostu upewnij siΩ, ┐e nie jest wykorzystywane przez kilka urz▒dze± jednocze╢nie. Dobrym wyborem jest jedno z 2, 3, 4, 5 i 7. ``not assigned'' (nie przydzielone) oznacza, ┐e aktualnie ┐adne urz▒dzenie go nie u┐ywa. PamiΩtaj, ┐e IRQ 2 to to samo co IRQ 9. Mo┐esz je nazwyac jak chcesz, sterownik port≤w szeregowych jest bardzo wyrozumia│y. Je╢li posiadasz kartΩ z 16-to bitow▒ szyn▒, mo┐esz wtedy dodatkowo korzystaµ z przerwa± 10,11,12 i 15. Upewnij siΩ, ┐e nie korzystasz z przerwa±IRQ 0, 1, 6, 8, 13 lub 14. S▒ wykorzystywane przez p│ytΩ g│≤wn▒. Bedzie bardzo nieszczΩ╢liwa je╢li bΩdziesz pr≤bowa│ zabraµ jej przerwanie. Jak ju┐ wszystko zrobisz, sprawd╝ ponownie, zobacz /proc/interrupts i upewnij siΩ, ┐e nie ma konflikt≤w. 8.2. Ustawianie adres≤w urz▒dze± szeregowych. NastΩpnie musisz ustawiµ adres portu. Sprawd╝ podrΩcznik do karty, gdzie s▒ opisane ustawienia mikroprze│▒cznik≤w. Podobnie, jak w przypadku przerwa±, jeden adres mo┐e byµ wykorzystywany tylko przez jedno urz▒dzenie. Porty szeregowe s▒ zwykle skonfigurowane dla nastΩpuj▒cych adres≤w: ttyS0 address 0x3f8 ttyS1 address 0x2f8 ttyS2 address 0x3e8 ttyS3 address 0x2e8 Wybierz adresy dla ka┐degu urz▒dzenia szeregowego, nastΩpnie odpowiednio ustaw mikroprze│▒czniki. Ja mam sw≤j modem na porcie ttyS3, mysz na ttyS0 i terminal na ttyS2. Kiedy zrestartujesz system, Linux powinien zobaczyµ porty szeregowe pod adresami, kt≤re ustawi│e╢. IRQ raportowane podczas startu mog▒ nie odpowiadaµ tym ustawionym przez mikroprze│▒czniki na karcie. Nie martw siΩ tym. Linux podczas startu nie wykonuje rozpoznania przerwa± IRQ, poniewa┐ jest to trudne i mo┐e byµ mylne. Aby powiedziµ Linux-owi, kt≤re przerwanie jest u┐ywane przez dany port trzeba skorzystaµ z programu setserial. 9. Jak ustawiµ port szeregowy na wiΩksze prΩdko╢ci? Jak▒ prΩdko╢µ powinienem stosowaµ do mojego modemu? Ta czΩ╢µ powinna pom≤c w doborze prΩdko╢ci z jak▒ modem komunikuje siΩ z programem lub getty. ╖ Je╢li masz modem wolniejszy ni┐ 9600 bps (V.32), ustaw prΩdko╢µ poru na najwiΩksz▒ obs│ugiwan▒ przez tw≤j modem. NP 300, 1200, lub 2400 bps. ╖ Je╢li posiadasz modem 9600 bps (v.32) z kompresj▒ V.42bis, u┐ywaj prΩdko╢ci 38400. Kompresja V.42bis toretycznie zwiΩksza przepustowo╢µ czterokrotnie :``4 * 9600 = 38400''. ╖ Je╢li tw≤j modem obs│uguje prΩdko╢µ 14400 bps (V.32bis) z kompresja V.42bis, wykorzystaj setserial i ustaw flagΩ spd_hi, aby skonfigurowaµ port na prΩdkosµ 57600 bps (4 * 14400 = 57600). Dla modem≤w 28800 (V.FC lub V.34) ustaw flagΩ spd_vhi (4 * 28800 = 115200). NastΩpnie pamietaj aby w programie komunikacyjnym (lub pliku inittab) wybraµ prΩdkosµ portu 38400. Upewnij siΩ, ┐e masz uk│ad 16550A UART. Je╢li u┐ywasz biblioteki libc w wersji 5.x lub nowszej, to definiowane s▒ jescze prΩdko╢ci 57600 i 115200. libc znajduje siΩ w katalogu /lib, zaj┐yj tam i zobacz, kt≤rej wersji u┐ywasz. Je╢li programy, kt≤rych u┐ywasz zosta│y skomplilowane dla tej wersji biblioteki, mo┐esz u┐ywaµ tych prΩdkosci zamiast pos│ugiwaµ siΩ programem setserial. Poniewa┐ obecnie jest dostΩpnych wiele dystrybucji Linux-a, najlepiej pr≤bowaµ korzystaµ z definicji tych wy┐szych prΩdko╢ci, je╢li posiada siΩ now▒ dystrybucje Linux-a. Przetestuj swoje ustawienia uruchamiaj▒c setserial z wiersza komend i je╢li wszystko pracuje poprawnie umie╢µ odpowiednie polecenia w pliku /etc/rc.d/rc.serial lub w /etc/rc.d/rc.local, wtedy bΩd▒ wykonywane przy starcie systemu. Ja ustawiam prΩdko╢µ 115200 portu ttyS3 poleceniem: /sbin/setserial /dev/cua3 spd_vhi Upewnij siΩ, ┐e korzystasz z odpowiedniej ╢cie┐ki dostΩpu do programu setserial i poprawnych nazw urz▒dze±. Mo┐esz sprawdziµ aktualne ustawienia portu szeregowego wydaj▒c polecenie setserial -a /dev/ttyS3 10. NarzΩdzia i programy komunikacyjne. Jak ju┐ wszystko zacznie dzia│aµ, mo┐esz przyj┐eµ siΩ tym bardziej zaawansowanym programom. Je╢li nie ma ich w twojej dystrybucji, wszystkie s▒ dostΩpne w standardowych archiwach FTP. ╖ ecu - program komunikacyjny ╖ C-Kermit <http://www.columbia.edu/kermit/> - przeno╢ny, z jΩzykiem skrypt≤w, program komunikacyjny do po│▒cze± przez port szeregowy lub przy wykorzystaniu protoko│u TCP/IP umo┐liwiaj▒cy transer plik≤w i przekodowywanie znak≤w. ╖ minicom - program komunikacyjny zbli┐ony do telixa ╖ procomm - program komunikacyjny z transmisj▒ zmodem ╖ seyon - program komunikacyjny pracuj▒cy w ╢rodowisku X ╖ xc - pakiet komunikacyjny xcomm ╖ Innymi pozytecznymi programami s▒ term i SLiRP. Umo┐liwiaj▒ posiadaczom zwyk│ych kont korzystanie z aplikacji wymagaj▒cych protoko│u TCP/IP. ╖ screen jest kolejnym programem umo┐liwiaj▒cym prowadzenie wielu sesji na jadnym po│▒czeniu. Zachowuje siΩ podobnie do wirtualnych konsoli. ╖ callback to program, kt≤ry umo┐liwia oddzwanianie. ╖ mgetty+fax obs│uguje FAXy i stanowi alternatywΩ dla getty. ╖ ZyXEL to program steruj▒cy prac▒ modem≤w ZyXEL U-1496. Obs│uguje po│▒czenia przychodz▒ce i wychodz▒ce, zwiekszaj▒ce bezpiecze±stwo po│▒czenia z oddzwanianiem, obs│ugΩ FAX-≤w i g│osowych skrzynek pocztowych. ╖ Oprogramowanie SLIP i PPP mo┐na znale╝µ pod adresem ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/system/network/serial. ╖ Innych program≤w mo┐na szukaµ pod adresem ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/system/serial lub ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/apps/comm lub na jednej z wielu kopii sunsite-a. S▒ to katalogi, w kt≤rych przechowuje siΩ oprogramowanie dla port≤w szeregowych. 11. Sztuczki i chwyty. Kilka sztuczek, kt≤re mog▒ Ci siΩ przydaµ ... 11.1. Kermit i zmodem. Abu korzystaµ z protoko│u zmodem w programie kermit, dodaj do pliku .kermrc nastΩpujace dane: define rz !rz < /dev/cua3 > /dev/cua3 define sz !sz \%0 > /dev/cua3 < /dev/cua3 PamiΩtaj o podaniu prawid│owego portu, tego, do kt≤rego przy│▒czone jest modem. Nastepnie w wierszu zachΩty programu kermit po prostu napisz rz lub sz <filename>. 11.2. Automatyczne ustawinie rodzaju terminala. Aby automatycznie ustawiac typ terminala dla wszystkich sesji prowadzonych przez dan▒ linie, dodaj do pliku /etc/inittab odpowiedni▒ informacjΩ. Gdybym mia│ terminala vt100 przy│▒czony do portu ttyS1 doda│bym opcjΩ wt100 do wiersza opisuj▒cego tΩ liniΩ: S1:456:respawn:/sbin/getty ttyS1 DT9600 vt100 Mo┐esz r≤wnie┐ korzystaµ z programu tset, kt≤ry potrafi okre╢liµ rodzaj terminala i nie jest zale┐ny od ┐adnych ustawie± domy╢lnych. 11.3. Kolorowe ls przy po│▒czeniach przez porty szeregowe. Je╢li u┐ycie kolor≤w ls bru╝dzi w ustawieniach terminala trzeba to wy│▒czyµ. ls --color i ls --colour wykorzystuje kolory. Niekt≤re dystrybucje korzystaj▒ domy╢lnie z "kolorowego" ls. Sprawdz /etc/profile i /etc/csh.cshrc czy nie znajdziesz tam alias≤w dla ls. Mo┐esz r≤wnie┐ sam zrobiµ alias ls na ls --no-color, je╢li nie chcesz zmieniaµ domy╢lnej konfiguracji systemu. 11.4. Drukowanie na drukarce przy│▒czonej do terminala. Istnieje program o nazwie vtprint, kt≤ry potrafi to zrobiµ. ftp://ftp.sdsu.edu/pub/vtprint lub http://www.sdsu.edu/~garrett. Inny program, kt≤ry to umo┐liwia nosi nazwΩ xprt. ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/system/printing. 11.5. Czy Linux potrafi automagicznie skonfigurowaµ urz▒dzenia szeregowe? Tak. Aby Linux m≤g│ rozpoznaµ i skonfigurowaµ urz▒dzenie szeregowe dodaj do pliku startowego (/etc/rc.d/rc.local lub /etc/rc.d/rc.serial) nastΩpuj▒ce polecenie: /sbin/setserial /dev/cuaN auto_irq skip_test autoconfig Zr≤b to dla ka┐dego portu, kt≤ry chcesz skonfigurowaµ. PamiΩtaj aby podaµ nazwΩ pliku urz▒dzenia, kt≤re rzeczywi╢cie istnieje w twoim kom¡ puterze. 11.5.1. Uwagi na temat kart wieloportowych. Informacje o adesach port≤w i przerwaniach dla kart wieloportowych znajdziesz w pliku rc.serial w pakiecie setserial. Zawiera mn≤stwo szczeg≤│≤w na temat kart wieloportowych, w│▒czaj▒c adresy port≤w i nazwy urz▒dze±. 11.6. Korzystanie z konsoli przez port szeregowy. W numerze 36 znajdzesz artyku│ Linux Journal, http://www.ssc.com/lj/issue36/index.html wyja╢niaj▒cy w jaki spos≤b korzystaµ z konsoli przez port szeregowy. Niestety listy wysy│ane do autora powracaj▒. Mam nadzieje, ┐e wkr≤tce artyku│ pojawi siΩ w serwisie Linux Journal pod podanym wcze╢niej adresem. 11.7. Wy┐sze prΩdko╢ci transmisji. Je╢li w systemach z dyskami (E)IDE zauwazysz niski▒ szybko╢µ transmisji przez porty szeregowe i bledy (overruns) portu szeregowego skorzystaj z programu hdparm. Jest to narzΩdzie, kt≤re umo┐liwia modyfikacje parametr≤w urz▒dze± (E)IDE, w│▒czaj▒c odblokowywanie innych przerwa± w czasie trwania przerwani IRQ dysku. ZwiΩkszy to czu│o╢µ systemu i u│atwi mu szybsz▒ reakcjΩ na wydarzenia eliminuj▒c b│Ωdy wystΩpuj▒ce na porcie szeregowym (overruns). PamiΩtaj aby bardzo dok│adnie przeczytaµ dokumentacje programu poniewa┐ niekt≤re sterowniki/dyski nie lubi▒ takich ustawie± i mog▒ zniszczyµ system plik≤w znajduj▒cy sie na dysku. Zwr≤µ r≤wnie┐ uwagΩ na narzΩdzie o nazwie irqtune umo┐liwiaj▒ce zmianΩ prirytet≤w przerwa± IRQ poszczeg≤lnych urz▒dze±, na przyk│ad portu szeregowego, na kt≤rym pracuje Tw≤j modem. Mo┐e to z zwiΩkszyµ szybko╢µ przesy│ania informacji przez port szeregowy twojego komputera. Dokumnet FAQ dotycz▒cy irqtune jest dostΩpny pod adresem http://www.best.com/~cae/irqtune. 12. Krok dalej. Nie musisz czytaµ tego rozdzia│u, jego celem jest wprowadzenie czytelnika w ╢wiat telekomunikacji i wnΩtrze UNIXa. 12.1. Co to s▒ pliki blokady (lockfiles)? Plik blokady to zwyk│y plik, kt≤rego istnienie po prostu oznacza, ┐e dane urz▒dzenie jest w u┐yciu. Przechowywane s▒ w katalogu /usr/spool/uucp lub /var/lock. Pliki blokady pod Linux-em nosz▒ nazwΩ LCK..name. name oznacza nazwΩ urz▒dzenia lub nazw▒ komputera w formie UUCP. Pewne procesy tworz▒ pliki blokady aby mieµ wy│▒czny dostΩp do urz▒dze±. Np. je╢li bΩdziesz dwoni│ swoim modemem pojawi siΩ plik blokady m≤wi▒cy innym procesom, ┐e kto╢ ju┐ u┐ywa tego urz▒dzenia. Pliki blokady zwieraj▒ zwykle PID procesu zajmuj▒cego zas≤b. WiΩkszo╢µ program≤w odczytuje pliki blokady i sprawdza czy proces o podanym w tym pliku identyfikatorze PID nadal istnieje. Je╢li sprawdzenie wyka┐e, ┐e taki proces istnieje, czyli plik blokady jest wa┐ny, to proces kt≤ry sprawdza│ plik blokady powinien zako±czyµ dzia│anie. Je╢li taki proces ju┐ nie istnieje, niekt≤re programy usuwaj▒ przeterminowany plik blokady i korzystaj▒ z urz▒dzenia zak│adaj▒c nowy w│asny plik blokady. Inne programy po prostu ko±cz▒ dzia│anie informuj▒c CiΩ, ┐e urz▒dzenie jest w u┐yciu. 12.2. ``baud'' vs. ``bps''. ``baud'' i ``bps'' s▒ prawdopodobnie najczΩ╢ciej niepoprawnie u┐ywanymi terminami w bran┐y komputerowo/telekomunikacyjnej. Wiele os≤b u┐ywa tych termin≤w zamiennie, podczas gdy ka┐dy z nich oznacza co╢ innego! baud PrΩdko╢µ modulacji (baud rate) jest miar▒ ile razy na sekundΩ zmienia siΩ sygna│ wysy│any przez modem (modulator-demodulator). Spotykane zwykle prΩdko╢ci wynosz▒ 50, 75, 110, 300, 600, 1200 i 2400. WiΩkszo╢µ szybkich modem≤w dzia│a z prΩdko╢ci▒ 2400. Ze wzglΩdu na ograniczenia linii telefonicznych ciΩ┐ko jest uzyskaµ prΩdko╢ci wiΩksze ni┐ 2400 i dzia│aj▒ tylko w specyfcznych warunkach. Nazwa ``baud'' pochodzi od nazwiska Emila Baudot, wynalazcy asynchronicznego telegrafu. bps PrΩdko╢µ bps jest miar▒ przesy│ane jinformacji w jednostce czasu (bity na sekunde). Standardowe prΩdko╢ci bps wynosz▒ 50, 75, 110, 300, 1200, 2400, 9600, ... 115200. Modemy z kompresj▒ V42bis (kompresja 4:1) posiadaj▒ teoretyczn▒ prΩdko╢µ do 115200 bps. O tym zwykle mysl▒ ludzie, kiedy u┐ywaj▒ mylnie pojΩcia ``baud''. Skoro szybkie modemy dzialaj▒ z prΩdko╢cis 2400 bod≤w, w jaki spos≤w przesy│aj▒ informacje z prΩdko╢cia 14400 bps? Modemy uzyskuj▒ zale┐no╢µ bps > bod-y dziΩki kodowaniu w jednym bodzie kilku bit≤w. Je╢li 2 lub wiΩcej bit≤w jest zakodowanych w jednym bodzie, prΩdko╢µ bps przekracza liczbΩ bod≤w na sekunde. Je╢li tw≤j modem │▒czy siΩ z prΩdko╢ci▒ 14400 to znaczy, ┐e przesy│a 6 bit≤w w jednym bodzie. Jak powsta│o ca│e to zamieszanie? Dawniej, kiedy dzisiejsze przestarza│e modemy by│y jednymi z najszybszych, prΩdko╢c bps by│a zwykle r≤wna ilo╢ci bod≤w na sekunde. Jeden bod zawieral jeden bit. Ludzie u┐ywali tych nazw wymiennie, oba pojΩcia mia│y te ame warto╢ci. Np. modem o prΩdko╢ci 300 bps wysy│a│ 300 bod≤w na sekunde. Wszystko siΩ zmieni│o, kiedy pokaza│y siΩ szybsze modemy i prΩdko╢µ przesy│anych bit≤w przekroczy│a prΩdko╢µ wysylanych bod≤w. 12.3. Co to jest UART? Jaki ma wp│yw na osi▒gi portu szeregowego? UART ((Universal Asyncronous Receiver Transmitter) s▒ uk│adami znajduj▒cymi siΩ na karcie port≤w szeregowych. Ich zadaniem jest zamiana danych na bity, przesy│anie bit≤w przez liniΩ szeregow▒ i odbudowa danych na podstawie otrzymanych bit≤w. Uk│ady UART operuj▒ na informacji podzielonej na bajty, kt≤ry mo┐e byµ r≤wnie┐ reprezentacj▒ znaku ASCII. Powiedzmy, ze posiadasz terminal przy│▒czony do twojego PC. Kiedy wprowadzasz znak, terminal przekazuje go do nadajnika (r≤wnie┐ pewnego rodzaju uk│adu UART). Nadajnik przesy│a ten bajt przez liniΩ szeregow▒, bit po bicie z okre╢lon▒ prΩdko╢cia. Po stronie PC, odbieraj▒cy uk│ad UART pobiera kolejne bity i buduje z nich bajty, kt≤re wstawia kolejno do bufora. Istniej▒ dwa r≤┐ne rodzaje uk│ad≤w UART. Powszechnie znane g│upe 8250 i 16450, oraz zawieraj▒ce kolejkΩ FIFO, sprytniejsze 16550A. Aby zrozumieµ r≤znicΩ przestudiujmy co siΩ dzieje, kiedy uk│ad UART wysy│a lyb otrzymuje bajt informacji. Uk│ad UART sam z siebie nie potrafi nic zrobiµ. Tylko wysy│a i odbiera bity. Za ak┐dym razem, kiedy jeden bajt zosta│ wys│any lub odebrany CPU otrzymuje sygna│ przerwania od urz▒dzenia szeregowego. Wtedy procesor przenosi otrzymany bajt z bufora uk│adu UART gdzie╢ do pamiΩci, lub przekazuje uk│adowi UART do wys│ania kolejny bajt. Uk│ady 8250 i 16450 posiadaj▒ bufor o rozmiarze jednego bajtu. To oznacza, ┐e za ka┐dym razem, kiedy jeden bajt jest wys│any lub odebrany procesor otrzymuje sysgna│ przerwania. Przy ma│ych prΩdko╢ciach wszystko jest w porz▒dku. Lecz przy wy┐szych prΩdko╢ciach, procesor jest tak zajΩty obs│ug▒ uk│adu UART, ┐e nie ma czasu na inne zadania. W niekt≤rych przypadkach procesor nie nad▒┐a z sam▒ obs│ug▒ uk│adu UART i bajt zawarty w buforze ukladu UART jest nadpisywany (niszczony) poniewa┐ zosta│ tam umieszczony nastΩpny bajt, zanim poprzedni zosta│ przeniesiony w bezpieczne miejsce. To jest sytuacja, w kt≤rej przydaje siΩ uk│ad 16550A. Ten uk│ad posiada bufor FIFO o rozmiarze 16 bajt≤w. To znaczy, ┐e mo┐e wys│aµ lub odebraµ 16 bajt≤w, zanim jest zmuszony wys│aµ do procesora sygna│ przerwania. Poza tym pr≤cz tego ,ze sam uk│ad mo┐e poczekaµ, to jeszcze procesor mo┐e przenie╢µ za jednym razem wszystkie 16 bajt≤w. Choµ poziom generowania przerwa± rzadko jest r≤wny 16, jest to nadal ogromna przewaga nad innymi uk│adami UART, posiadajacymi 1-no bajtowy bufor. Procesor otrzymuje mnej przerwa± i ma czas na obs│ugΩ innych zada±. Dane nie s▒ gubione i wszyscy s▒ szczΩ╢liwi. (Istniej▒ jeszcze uk│ady 16550, lecz s▒ traktowane tak, jak 16450 ze wzglΩdu na blΩdy jakie zawieraj▒). Zasadniczo uk│ady 8250 i 16450 powinny siΩ sprawowaµ poprawnie do prΩdko╢ci 38400 bps. Przy wy┐szych prΩdko╢ciach mo┐esz mieµ okazjΩ zobserwowaµ utratΩ danych i zmiejszenie czasu odpowiedzi przy pracy zdalnej. Inne systemy operacyjne (nie sprzeczajmy siΩ co to jest sytem operacyjny), jak DOS nie s▒ wielozadaniowe wiΩc mog▒ sobie lepiej radziµ z uk│adami 8250 lub 16450. Dlatego niekt≤rzy nie widz▒ utraty danych, zanim nie przesi▒d▒ siΩ na Linux-a. Inteligentne karty wieloportowe nie posiadaj▒ uk│ad≤w UART, lecz uk│ady DSP, kt≤re wykonuj▒ dodatkowe buforowanie i sterowanie jescze bardziej odci▒┐aj▒c procesor. Np Cyclades Cyclom i Stallion EasyIO korzystaj▒ z uk│adu Cirrus Logic CD-1400 RISC. PamiΩtaj, ┐e g│upie uk│ady UART nie s▒ z│e. Nie s▒ wystarczaj▒co dobre do du┐ych prΩdko╢ci. Nie powiniene╢ mieµ ┐adnych k│opot≤w pod│▒czaj▒µ mysz lub terminal do portu pracuj▒cego na takim uk│adzie. Lecz w przypadku modem≤w o wysokiej prΩdko╢ci 16550A jest konieczno╢ci▒. Karty z uk│adami 16550 mo┐esz kupiµ niewiele dro┐ej, zapytaj siΩ swego sprzedawcy jakiego rodzaju uk│ady znajduj▒ siΩ na karcie. Lub je╢li chcesz unowocze╢niµ swoj▒ kartΩ wystarczy nabyµ uk│ady 16550A i w│o┐yµ w miejsce starych 16450. Maj▒ zgodny rozk│ad n≤┐ek. CzΩ╢µ kart ma montowane uk│ady 16450 na specjalnych podstawkach, je╢li nie mo┐esz sprzedaµ star▒ kartΩ i kupiµ now▒. Prawdopodobnie zaoszczΩdzisz sobie w ten spos≤w bielu k│opot≤w. Ich cena nie powinna przekroczyµ US$ 50. 12.4. Jaka jest naprawdΩ r≤┐nica miΩdzy urz▒dzeniami /dev/cua N itt>/dev/ttyS N devices? R≤┐nica polega na sposobie otwierania tych urz▒dze±. Urz▒dzenia wej╢ciowe /dev/ttySN s▒ otwierane w trybie blokowania a┐ do sygna│u CD (kto╢ siΩ w│a╢nie po│▒czy│). WiΩc je╢li kto╢ chce korzystaµ z urz▒dzenia /dev/cuaN nie ma konfliktu z programem nas│uchuj▒cym urz▒dzenie /dev/ttySN. To rozr≤┐nienie jest potrzebne aby umo┐liwiµ przez ten sam modem po│▒czenia przychodzace (ttySN) i wychodz▒ce (cuaN). 13. Radzenie sobie z k│opotami. 13.1. Ca│y czas pojawia siΩ komunikat ``line NNN of inittab invalid''. Upewnij siΩ, ┐e stosujesz odpowiednia sk│adnie w pliku /etc/inittab zgodn▒ z twoj▒ wersja programu init. R≤┐ne wersje tego programu obecne w ╢wiecie Linux-a maj▒ r≤┐n▒ sk│adniΩ. R≤wnie┐ upewnij siΩ, ┐e u┐ywasz poprawnej sk│adni dla twojej wersji getty. 13.2. Kiedy pr≤bujΩ zadzwoniµ dostajΩ komunikat ``/dev/cua N : Device or resource busy''. Ten problem mo┐e siΩ pojawiaµ, gdy DCD i DTR nie s▒ ustawione poprawnie. DCD powinno byµ w│▒czone tylko wtedy, gdy jest rzeczywiste po│▒czenie (gdy kto╢ do ciebie zadzwoni│ i w danej chwili wykorzystuje modem i port szeregowy), a nie kiedy getty nas│uchuje na porcie. Sprawd╝ czy tw≤j modem jest skonfigurowany, aby w│▒czaµ DCD tylko podczas trwania po│▒czenia. DTR powinno byµ w│▒czone zawsze, gdy co╢ sprawdza lub nas│uchujΩ liniΩ, jak getty, kermit lub inny program komunikacyjny. Inn▒ powszechn▒ przyczyn▒ omunikatu ``device busy'' (urz▒denie zajΩte) jest skonfigurownie portu szeregowego w taki sposob, ┐e u┐ywa przerwania IRQ przydzielonego do innego urz▒dzenia. Podczas inicjowania portu sterownik, pyta siΩ Linux-a o pozwolenie na wykorzystanie przerwania sprzΩtowego. Linux pamiΩta, kt≤re przerwanie zosta│o mu przydzielone i je╢li twoje przerwanie zosta│o ju┐ przydzielone, urz▒dzenie (np. port szeregowy) nie bedzie mog│o zostaµ prawid│owo zainicjowane. Urz▒dzenie nie ma za bardzo jak powiedzieµ Ci o tym, poza przypadkiem kiedy pr≤bujesz go u┐yc. Przekazuje wtedy b│▒d ``device busy''. Sprawd╝ przerwania wszystkich swoich kart (szeregowych, sieciowych, SCSI, itd.). Szukaj konflikt≤w przerwa± IRQ. 13.3. Ca│y czas otrzymujΩ ``Id S N respawning too fast: disabled for 5 min¡ utes''. Upewnij siΩ, ┐e Tw≤j modem jest skonfigurowany poprawnie. Przyj┐yj siΩ rejestrom E i Q. Przyczyn▒ mo┐e byµ pogawΩdka modemu z programem getty. Upenij siΩ ,┐e poprawnie wywo│ujesz getty w pliku /etc/inittab/. U┐ywanie b│Ωdnej sk│adni lub nieporawnych nazw urz▒dze± jest przyczyn▒ licznych k│opot≤w. Upewnij siΩ, ┐e /etc/gettydefs ma poprawn▒ sk│adnie. W tym celu wydaj polecenie: linux# getty -c /etc/gettydefs Przyczyna mo┐e le┐eµ w niepoprawnej inicjalizacji programu uugetty. Patrz pytanie ``getty lub uugetty nadal nie pracuje poprawnie''. 13.4. Porty szeregowe s▒ powolne, lub mog▒ przesy│aµ informacje tylko w jedn▒ strone. Prawdopodobnie konflikt IRQ. Upewnij siΩ, ┐Ω IRQ nie s▒ wsp≤lne. Sprawd╝ wszystkie karty (szeregowe, sieciowe, SCSI, itd.). Upewnij siΩ, ┐e ustawienia mikroprze│▒cznik≤w i parametry ustawiane przez setserial s▒ poprawne dla wszystkich urz▒dze± szeregowych. Sprawd╝ /proc/interrupts i /proc/ioports w poszukiwaniu konflikt≤w. 13.5. uugetty nie uruchimi siΩ ponownie. Moj modem blokuje siΩ po tym, jak kto╢ siΩ roz▒czy, lub Przyczyna mo┐e le┐eµ w tym, ┐e kiedy spada sygna│ DTR tw≤j modem siΩ nie zeruje. Widzia│em jak diody RD i SD na moim modemie szala│y, kiedy cos takiego mi siΩ zdarzy│o. Tw≤j modem musi siΩ zerowaµ. Wiekszo╢µ modem≤w zgodnych z Hayes wymaga ustawienia &D3, lecz w moim USR Courier musia│em ustawiµ &D2 i S13=1. Sprawd╝ w dokumnetacji modemu. 13.6. Mam terminal pod│▒czony do mojego PC, lecz po wpisaniu identyfikatora blokuje siΩ. Prawdopodobnie pozycja dotycz▒ca tego terminala w pliku /etc/gettydefs nie zawiera opcji CLOCAL. I prawdopodobnie nie u┐ywasz pe│nego kabla bezmodemowego (full null modem cable). Musisz ustawiµ opcjΩ CLOCAL, dzieki kt≤rej Linux ignoruje sygna│y struj▒ce modemem. To powinno wygl▒daµ mniej wiΩcej tak: # 38400 bps Dumb Terminal entry DT38400# B38400 CS8 CLOCAL # B38400 SANE -ISTRIP CLOCAL #@S @L login: #DT38400 # 19200 bps Dumb Terminal entry DT19200# B19200 CS8 CLOCAL # B19200 SANE -ISTRIP CLOCAL #@S @L login: #DT19200 # 9600 bps Dumb Terminal entry DT9600# B9600 CS8 CLOCAL # B9600 SANE -ISTRIP CLOCAL #@S @L login: #DT9600 ╖ NastΩpnie zabij (kill) proces getty, tak aby uruchomil siΩ nastΩpny, kt≤ry odczyta nowe ustawienia. ╖ Je╢li korzystasz z agetty: dodaj do wiersza agetty w pliku /etc/inittab parametr -L. W ten spos≤b zmusisz agetty do ignorowania sygna│≤w sterowania modemem. NastΩpnie zrestartuj program init wydaj▒c polecenie init q. Odpowiedni wpis w pliku /etc/inittab powinien wygl▒daµ mniej wiΩcej tak: s1:345:respawn:/sbin/agetty -L 9600 ttyS1 vt100 13.7. Moj modem traci dane przy wiΩkszych prΩdko╢ciach. Je╢li pr≤bujesz uruchomiµ sw≤j modem z prΩdko╢ci▒ co najmniej 19200 bps i nie posiadasz uk│ad≤w UART 16550A, powiniene╢ je wymieniµ. Patrz rozdzia│ ``Co to jest UART''. 13.8. Podczas startu Linux nie raportuje port≤w szeregowych w spos≤b jaki je ustawi│em. To prawda. Linux nie wykonuje podczas startu rozpoznania IRQ, jedynie strawdza istnienie urz▒dze± szeregowych. Dlatego nie przejmuj siΩ tym co wypisuje podczas startu na temat IRQ, poniewa┐ po prostu zak│ada standardow▒ konfiguracje. Dzieje siΩ tak poniewa┐ wykrywanie przerwa± IRQ nie jest pewne i mog▒ byµ odczytane niepoprawnie. Dlatego pomimo, ┐e moj ttyS2 jest skonfigurowany na IRQ 5 nadal widzΩ: Jan 23 22:25:28 misfits vmunix: tty02 at 0x03e8 (irq = 4) is a 16550A Musisz powiedzieµ Linux-owi o przerwaniach IRQ, korzystaj▒c z programu setserial. Po uruchomieniu systemu mo┐esz zaj┐eµ do pliku /proc/interrupts i zobaczyµ, jak zosta│y przydzielone. 13.9. rz i/lub sz nie dzia│aj▒ kiedy pracuje na moim Linux-ie przez modem. Je╢li przy pr≤bie transferu plik≤w Linux szuka urz▒dzenia /dev/modem sprawd╝ zawarto╢µ plik≤w /etc/profile i /etc/csh.cshrc. W niekt≤rych dystrybucjach (szczeg≤lnie w Slackware) mo┐e tam byµ zdefiniowana gar╢µ alias≤w, kt≤re wywo│uj▒ ca│e zamieszanie. Poraw je lub po prostu usu±. 13.10. WidzΩ na ekranie ╢miesznie wygl▒daj▒ce znaczki. Tak siΩ dzieje, gdy wy╢lesz na konsolΩ wirtualn▒ dane binarne, lub czasami przy po│▒czeniach przez porty szeregowe. Jednym ze sposob≤w na przywr≤cenie normalengo wygl▒du ekranu jest napisanie echo ^v^[c lub: linux% echo <ctrl>v<esc>c 13.11. getty lub uugetty nadal nie dziala. getty_ps posiada opcjΩ DEBUG. Zmie± plik konfiguracyjny /etc/conf.{uu}getty.ttySN i dodaj opcjΩ DEBUG=NNN. NNN mo┐e przyjmowaµ kombinacje podanych poni┐ej warto╢ci ( w zale┐no╢ci o tego jakie informacje chcesz otrzymywaµ): D_OPT 001 ustawianie opcji D_DEF 002 przetwarzanie domy╢│nych plik≤w konfiguracyjnych D_UTMP 004 obs│uga utmp/wtmp D_INIT 010 inicjowanie liniii (INIT) D_GTAB 020 przetwarzanie pliku gettytab D_RUN 040 inna diagnostyka czasu wykonania D_RB 100 odpluskwianie obcji ringback D_LOCK 200 obs│uga pliku blokady D_SCH 400 obs│uga zaplanowanych zdarze± D_ALL 777 wszystko Na pocz▒tek mozna ustawiµ DEBUG=010. Je╢li korzystasz z syslogd, informacje odpluskwiaj▒ce bΩd▒ pojawiaµ siΩ w plikach dziennik≤w. Je╢li syslogd nie jest uruchomiony komunikaty dotycz▒ce odpluskwiania getty bΩda zachowywane w /tmp/getty:ttySN, a dotycz▒ce uugetty w pliku /tmp/uugetty:ttySN oraz w pliku /var/adm/getty.log. Przypatrz siΩ tej informacji i postaraj siΩ zrozumieµ co siΩ dzieje. Prawdobodobnie bΩdziesz musia│ dostroiµ kilka parametr≤w w plikach konfiguracyjnych i ponwnie skonfigurwaµ modem. Mo┐esz spr≤bowaµ mgetty. CzΩ╢µ ludzi mia│a z nim wiΩcej szczΩ╢cia. 14. Inne ╝r≤d│a informacji. ╖ Strony podrΩcznika agetty(8), getty(1m), gettydefs(5), init(1), login(1), mgetty(8), setserial(8) ╖ Instrukcja modemu ╖ NET-3 HOWTO: wszystko na temat sieci, w│▒czaj▒c SLIP, CSLIP i PPP ╖ PPP HOWTO: pomoc przy PPP ╖ Printing HOWTO: jak skonfiguraowaµ drukarkΩ przez port szeregowy ╖ Term HOWTO: wszystko co chcesz wiedzieµ na temat programu term ╖ UPS HOWTO: konfiurowanie komputerow z pod│▒czonym przez port szeregowy UPSem ╖ UUCP HOWTO: informacja na temat konfiguracji UUCP ╖ Grupy nowinkowe: polskie: pl.com.os.linux: wszystkie pytania dotyczace Linux-a angielskie comp.os.linux.answers FAQs, How-To's, READMEs, etc. about Linux. comp.os.linux.hardware Hardware compatibility with the Linux operating system. comp.os.linux.networking Networking and communications under Linux. comp.os.linux.setup Linux installation and system administration. ╖ Lista dyskusyjna na temat port≤w szeregowych. Aby siΩ zapisaµ wy╢lij list na adres majordomo@vger.rutgers.edu, zawieraj▒cy ``subscribe linux-serial''. Je╢li wy╢lesz s│owo ``help'' otrzymasz list z informacjami jak pos│ugiwaµ siΩ list▒ (po angielsku). Ten serwer obsluguje wiele innych list po╢wiΩconych Linux-owi. Wy╢li polecenie ``lists'', a otrzymasz spis aktywnych list. ╖ Dokumentacja dotycz▒ca komunikacji przez porty szeregowe i kart wieloportowych jest dostΩpna na serwerze firmy Cyclades http://www.cyclades.com. ╖ Dokumenty FAQ (czesto zadawane pytania) dotycz▒ce modem≤w: Navas 28800 Modem FAQ <http://web.aimnet.com/~jnavas/modem/faq.html> Curt's High Speed Modem Page <http://www.teleport.com/~curt/modems.html> ╖ Programowanie port≤w szeregowych: Advanced Programming in the UNIX Environment <http://heg- school.aw.com/cseng/authors/stevens/advanced/advanced.nclk>, by W. Richard Stevens (ISBN 0-201-56317-7; Addison-Wesley) <http://www.ora.com/catalog/posix/> NAME="POSIX Programmer's Guide">, by Donald Lewine (ISBN 0-937175-73-0; O'Reilly) 15. Wsp≤│praca przy tworzeniu tego dokumentu. Nie by│o mo┐liwe napisania tego dokumentu samemeu. Jego wiΩksza czΩ╢µ zosta│a napisana przeze mnie, przepisa│em r≤wnie┐ wiele cudzych poprawek aby zachowaµ ci▒g│o╢µ schematu i stylu. DziΩkuje wszystkim, kt≤rzy mi pomogli lub skomentowali ten dokument. Pe│na lista adres≤w by│aby abyt d│uga (ponad 50 adres≤w). Sczeg≤lne podziΩkowania nale┐▒ sie Tedowi T'so, kt≤ry cierpliwie odpowiada│ na pytania dotycz▒ce urz▒dze± szeregowych, Krisowi Glesonowi, kt≤ry opiekuje siΩ pakietem getty_ps i Gertowi Doeringowi, opiekunowi mgetty. 16. Od t│umacza Zdaje sobie sprawΩ, ┐e niniejsze t│umaczenie zawiera mn≤stwo b│Ωd≤w. Niestety nie jestem w stanie dok│adnie sprawdziµ ca│ego dokumentu i ╢wiadomie pozostawiam tΩ pracΩ czytelnikowi. BΩdΩ wdziΩczny za wszelkie uwagi na temat tego dokumentu, wytykanie b│Ωd≤w, liter≤wek, sk│adni i wszelkie inne, kt≤re mog▒ przyczyniµ siΩ do jego ulepszenia. Wszelkie tego typu uwagi proszΩ przesy│aµ na adres piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl Inne przet│umaczone dokumenty mo┐na znale╝µ na stronie http://www.jtz.org.pl/. Zapraszamy!. piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl. Koniec Serial-JTZ, polskiego t│umaczenia Serial-HOWTO czy jak to siΩ zwie.